Hareket Kabiliyeti kısıtlı bireylerin hareket alanını genişletip, sosyal hayata katılımını artırmak amacıyla hayata geçirilen “Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planı 2021-2025”in lansman programı Sirkeci Tren Garı’nda gerçekleştirildi. Programa, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Adil Karaismailoğlu, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Paralimpik Oyunları’nda tekerlekli sandalye tenisine katılan ilk Türk kadın tenisçi Büşra Fatma Ün, Fatih Belediye Başkanı M. Ergün Turan, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Yusuf Çelebi engelli vatandaşlar katıldı.
Lansman programında konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Adil Karaismailoğlu, “Öncelikle şunu ifade etmek istiyorum ki; bu tür çalışmalarda özellikle hareket kabiliyeti kısıtlı vatandaşlarımızın ulaşım ve iletişim ihtiyaçlarını zorluk çekmeden gidermelerini hedefliyoruz. ‘Erişilebilir Ulaşım Strateji ve Eylem Planımızdan faydalanacak yaşlı ve engelli nüfusumuz, hiç de azımsanamayacak büyüklükte. 65 ve üzeri yaşlı nüfusumuz son on yılda yüzde 49 oranında arttı. Ülke nüfusumuzun yüzde 9,5’u yaşlılarımızdan oluşuyor. Yaklaşık her dört haneden birisinde en az bir yaşlımız bulunuyor. Hâlen dünya ortalaması seviyesinde olan yaşlı oranımızın; 2025’de yüzde 11’e, 2040’da yüzde 16,3 ve 2080’de de yüzde 25’in üzerine çıkacağı öngörülüyor” dedi.
“Erişilebilirlik uyumu otobüslerde yüzde 86”
Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planı’ndan söz eden Bakan Karaismailoğlu, “Yaşlı ve engelli, hareket kabiliyeti kısıtlı vatandaşlarımızın önündeki engelleri kaldırmak, hayata katılımlarını teşvik etmek ve ülkemizin geleceği için son derece kritik önemdedir. Tüm toplumumuzun, farklı ihtiyaçlara sahip tüm vatandaşlarımızın, kendilerine uygun tasarlanmış hizmetlere ve erişilebilirlik olanaklarına sahip olmasını gelişmişlik düzeyimizin bir göstergesi olarak kabul ediyoruz. Türkiye’de toplu taşıma araç türlerine göre erişilebilirlik uyumu; özel halk otobüsünde yüzde 86, belediye otobüslerinde yüzde 82, minibüslerde de yüzde 14’dir. İstasyon türlerine göre de durakların erişilebilirlik durumu ise, metrolarda yüzde 95, tramvayda yüzde 93, otogarlarda yüzde 30, otobüs ve iskelelerde de yüzde 15” dedi.
“33 ayrı eylem ve 90 ayrı adım planlandı”
Tüm paydaşlarla uzun ve verimli çalışma yapıldığını söyleyen Karaismailoğlu, “Bakanlığımız tarafından hazırlanan taslak belgeyi taraflara ilettik. Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planı çalışmalarımızı, kamu kurumları, özel sektör firmaları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin katılımıyla geniş bir yelpazede odak gruplarımızda ele aldık. Süreçte; 8 saha incelemesi yaptık. 39 teknik rapor hazırladık. 35 Çalışma Grubu oluşturduk. 23 çevrimiçi toplantı yaptık. 12 teknik çalıştay düzenledik. Paydaşlarımızın görüşleri doğrultusunda amaç-hedef-eylem ilişkileri belirleyerek, ölçüm kriterleri, izleme sıklığı gibi belgeye yön veren ölçütleri netleştirdik. Hazırlanan belgemizi 274 paydaşımızın görüşüne sunduk ve 950 görüş aldık. Nihai hâline getirilen belgemiz, böyle güçlü bir ortak çalışmanın ürünüdür. İlgili kesimlerin ortak aklı, iş birliği ve çabasıyla hazırlanan çalışmamız, 2 Ekim 2021 tarihli Resmî Gazete’de Cumhurbaşkanlığı Genelgesi olarak yayımlandı. Arkadaşlarımızın bu yoğun ve hassas çalışmasında, 33 ayrı eylem ve bu eylemlere bağlı tam 90 ayrı adım planlandı” dedi.
“Kesintisiz ve erişilebilir seyahati sağlayacağız”
Erişilebilir Ulaşım Strateji ve Eylem Planı’nda stratejik amaçlar doğrultusunda belirlenen temel hedefleri sıralayan Karaismailoğlu, “Öncelikle, erişilebilir ulaşım konusunda toplumumuzun tüm kesimlerinde farkındalığı artıracağız. Ulaşımda erişilebilirlik konusunda koordinasyon diri tutacağız. Yapılan çalışmaların izlenip, değerlendirilmesini sağlayacağız. Bu konuda gereken yasal ve idari mevzuatı geliştireceğiz. Ulaşımda erişilebilirlik yönündeki verinin tespitini sağlayacağız. Araştırma-Geliştirme kapasitemizi geliştireceğiz. Ulaşımda erişilebilirlik konusundaki farkındalık eğitimlerinin bir plan dâhilinde sürekliliğini sağlarken, mesleki yeterliliğin bir unsuru hâline gelmesini de sağlayacağız. Erişilebilir ulaşımda hizmet kalitesi kavramını önceleyeceğiz. Bu konudaki evrensel tasarım ve yenilikleri destekleyeceğiz. Ulaşım yapılarının terminal ve istasyon erişilebilirliğini sağlayacağız. Biletleme sistemini de kolay ve etkin hâle getireceğiz. Tüm ulaşım modlarında entegre, kesintisiz ve erişilebilir seyahati sağlayacağız” diye konuştu.
“Hareketlilik mobil uygulaması”
Haraketlilik mobil uygulamasından söz eden Karaismailoğlu, “Bu konudaki bir diğer hizmetimiz de Herkes İçin Hareketlilik Mobil Uygulaması. Bu çalışma, hareket kabiliyeti kısıtlı bireylere erişilebilir ve emniyetli ulaşım hizmeti sağlanmasını teminen geliştirilen bir mobil uygulama projesidir. Herkes için Hareketlilik Mobil Uygulamamız; seyahat planlamadan biletlemeye, canlı destek modülünden refakatçi modülüne kadar hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin ulaşım sürecine ilişkin tüm ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen bütünsel bir mobil uygulama olacak. Ayrıca, uygulamamamızı hizmetlerimizi geliştirmek, denetlemek ve daha iyisini sunabilmek için de kullanacağız. Uygulamadaki “geri bildirim butonu” ile ulaşım altyapı, tesis ve araçlarında hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin kullanımına uygun olmayan tasarımların bildirilmesine olanak sağlıyoruz” dedi.
“Erişilebilir ulaşıma 84 milyon biletimiz var”
Eylem planının titizlikle uygulanacağını ifade eden Bakan Karaismailoğlu, “Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planı’mızın hazırlık aşamasında olduğu gibi titizlikle uygulanmasında da desteklerini esirgemeyecek olan çok değerli paydaşlarımıza katkılarından dolayı şimdiden şükranlarımı sunuyorum. Çalışmalarda yoğun bir şekilde çalışan arkadaşlarıma da teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Unutmayalım. Bizim, her anlamda ve herkes için erişilebilir ulaşıma 84 milyon biletimiz var” dedi.
“Yılsonuna kadar 32 atölyemizi tamamlamış olacağız”
Programda konuşan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Okul müfredatlarının ötesinde “Erişilebilirlik Atölyelerinde” kaldırımların erişilebilirliğini artıran çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda atölyelerimize bugüne kadar belediyelerin kaldırım yapım ve onarım işlerinde çalışan yaklaşık 1.000 mimar, mühendis ve tekniker katılım sağladı. Yılsonuna kadar 32 atölyemizi tamamlamış olacağız” dedi.
Erişilebilirlik Atölyelerinden söz eden Bakan Yanık, “Erişilebilirlik Atölyeleri’nin ikinci çalışması ise “Web Erişilebilirlik Eğitimi Serisi” oldu. Bunun da önemini aslında biraz önce Yusuf bey, ‘Sadece fiziksel erişim değil dijital erişime de ihtiyacımız var. Bunun da sağlanması için gerekli çalışmaların yapılmasını istiyorum’ dedi. Biz de bununla alakalı çalışmalarımıza başladık. Bu eğitimlere Cumhurbaşkanlığı, TBMM, EPDK, BDDK gibi Düzenleyici Denetleyici Kurumlar, Yüksek Yargı Organları, YÖK ve Üniversiteler gibi farklı kurumlarla da başladık, devam ediyoruz. 20 yıl öncesinden bugüne baktığımızda sosyal hizmetlerde, kamu hizmetlerinde nereden nereye geldiğimizi, hangi bakış açısını geliştirdiğimizi ve insanı hangi merkeze koyduğumuzu çok açık bir biçimde ifade eden bunu kendi mevcudiyetiyle ispat eden bir süreç olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.