İstanbul’un olası bir depreme hazır olmadığı bir gerçek. Büyük Marmara Depremi’nin 22. yılında Arama Kurtarma Derneği (AKUT) Başkanı Recep Şalcı ile depreme hazırlık sürecini konuştuk. Şalcı, şehirlerde depremin ardından toplanacak boş yer olmadığına dikkat çekti.
İstanbul’u bekleyen büyük deprem için yapılacak çalışmaların pandemi nedeniyle durduğunu aktaran Şalcı, “Hâlâ olası büyük bir afet için koordinasyon kısmı yeterince oturmamış durumda. En büyük eksiklik ise kurumlar bu depreme hazırlanırken vatandaşın hazırlıklarının eksik olması” dedi.
– Beklenen büyük İstanbul depremine sizce hazır mıyız?
RECEP ŞALCI: İstanbul gibi bir megapol için, eğer binalarınız, yapı stoklarınız depreme dayanıklı değilse, hazır olmak kavramından pek söz edemezsiniz. Asıl hayat kurtaran, “afete hazırlık” ve “afet kültürü”dür. Arama kurtarma ekiplerimiz dünyada ilk beşe girer, gerçekten çok iyiyiz. Ama yapılarımızın depreme karşı dayanıklılığı ve deprem öncesi hazırlıklar konusunda aynı şeyi maalesef söyleyemeyiz. Keşke arama kurtarma ekiplerimizin dünya standardı yerine, yapılarımızın deprem dayanıklılığı konusundaki dünya standardı ile gurur duysaydık.
TATBİKATLAR YAPILACAK
– İstanbul depremine ilişkin tahliye planları nelerdir?
Tahliye planlamasını üç sürece ayırmak gerekiyor. İlki, bir deprem olduğu anda oluşacak tahliye yani insanların binalardan güvenli bir şekilde çıkıp toplanma bölgelerine ulaşana kadar olan süreç. İkincisi, toplanma bölgelerinden barınma alanlarına tahliye ve sonuncusu başka illerden ve ülkelerden gelecek arama kurtarma ekiplerinin tahliyesi. İstanbul Deprem Müdahale Planı açıklandı ama açıklanması yeterli değil. Halk bu planı iyi öğrenip neler yapması gerektiğini, hangi noktalara, nereden gitmesi gerektiğini, nerede toplanması gerektiğini çok iyi bilmeli, İstanbul’da, halkın katılacağı geniş tahliye tatbikatları yapılacak.
EYLEM PLANI ŞART
– Yurttaşlar deprem öncesi, deprem anında ve sonrasında neler yapmalı?
Yaşanan binanın depreme karşı dayanıklı olduğundan emin olması gerekiyor. Bunu yaptıktan sonra bir aile acil durum eylem planı oluşturmak gerekiyor. Deprem sırasında tahliye yolları, nerede buluşulacak, bunların belirlenmesi şart. Deprem sonrasında da iletişim kanallarını çok iyi kullanmak gerekiyor.
Gerçekten acil durumlar için iletişim kanallarını kullanmak, deprem sırasında yapmamız gereken temel şeylerden birisidir. AKUT gönüllüleri, “Güvendeyim” adında bir aplikasyon hazırladı. Afet durumlarında, konum bilgilerinizin kısa mesaj yoluyla daha önceden belirlediğiniz kişilere gönderilerek güvende olduğunuzun bildirilmesine yardım eden bir mobil uygulama.
VAKİT KAYBETMEDEN…
– Depreme hazırlık sürecinde sizce eksiklikler neler?
Yapılacak çalışmalar maalesef pandemi nedeni ile yapılamadı. Planların tatbikatlarla pekiştirilmesi eksik kaldı. Bununla beraber, hâlâ olası büyük bir afet için koordinasyon kısmı yeterince oturmamış. Beklenen depremdeki en büyük eksiklik ise kurumlar bu depreme hazırlanırken vatandaşın bu konuda hazırlıklarının eksik olması. Depremden en çok etkilenecek ve zarar görecek kişiler vatandaşlar. Vakit kaybetmeden vatandaşların bu depreme hazırlanması gerekmektedir.