Teklifin tümü üzerinde söz alan Yeşil Sol Parti Muş Milletvekili Sezai Temelli, konutundaki odaları kiraya verenlerin, turizm amaçlı değil yoksulluk nedeniyle buna yöneldiğini söyledi.
Kira artışına yüzde 25 sınır getirildiğini anımsatan Temelli, enflasyon nedeniyle bugün hane halkı gelirinin yarısının kiraya verildiğini belirtti. Ev sahibi ve kiracılar arasında kriz yaşandığını anlatan Temelli, gayrimenkullerin emsal bedellerinin sağlıklı bir şekilde tespit edilemediğini, rant alanı yaratıldığını, sonuçta fahiş kira ve ev bedellerinin ortaya çıktığını savundu.
Sezai Temelli, gayrimenkul, konut ve iş yeri alanı ile vergi düzenlemelerinin birlikte ele alınıp değerlendirilmesini talep ederek, “Her alan vergilendirilmeli, kayıt dışılık olmamalı ama vergilendirmeyi yaparken herkesi aynı sepetin içine koymamak gerekiyor. Sosyal ve adaletli yaklaşımla düzenleme yapılmalı. Bu yasa teklifinde bunları göremiyoruz.” ifadelerini kullandı.
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, su ve katı atık tesislerin mahalli hizmetler kapsamında belediyelerce yapıldığını belirterek, teklifle, bu yetkilerin Kültür ve Turizm Bakanlığına verilecek olmasını “yanlış bir uygulama” olarak nitelendirdi.
İktidarın neden böyle bir teklifi Meclise getirdiğini soran Türeli, “Bu konu aslında tamamıyla turizmin değişik alanlarını, paydaşlarını da ilgilendiriyor. Böyle bir konunun Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesi son derece yanlıştır” dedi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, teklif hazırlanırken bu sektördeki dernek ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerinin alınmadığını savundu.
Son dönemde kiralardaki artışa değinen Ağbaba, “Türkiye’de artan kiralardan dolayı hiç olmadığı kadar büyük bir barınma sorunu ortaya çıktı. Asgari ücretle İstanbul’da da Malatya’da da ev bulabilmek mümkün değil. Bu kanunun hayata geçmesiyle apartlarla ilgili sorun çıkabilir. Onun da düşünülmesi lazım.” şeklinde konuştu.
“Gecelik ortalama harcamada önemli artış var”
İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, evini kısa süreli kiraya veren 30 bin kişinin bulunduğunu, bunun bir sektör haline geldiğini, kanun teklifinin “bu sektörü bitirmek üzere hazırlandığını” ileri sürdü.
Konutunu kiraya veren kişinin bakanlıktan izin belgesi almasının doğru olduğunu ancak dairenin bulunduğu binadaki tüm kat maliklerinin onayını da alması gerekeceğini anlatan Özlale, bütün kat maliklerinden bu onayı alacak kimseyi tanımadığını söyledi. Özlale, “Hem hukuki hem de iktisadi açıdan sorunlu bir kanun teklifi görüyoruz. Tüm dünyada büyüyen bu sektörü büyütmek için biraz daha esnek bir mevzuat getirilmeli. Bu şekilde kayıt dışılığa özendirirsiniz.” diye konuştu.
“Özensiz yazılmış bir kanun teklifinin görüşüldüğünü” ileri süren Özlale, teklifte yer alan bir maddede mülakatın önünün açıldığını, bunun iktidarın vaatlerine aykırı olduğunu savundu.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, MHP olarak “torba” yasalara karşı olduklarını daha önce defalarca dile getirdiklerini, bugünkü düzenlemeyi, konu ve amaç bütünlüğü bulunduğu için “torba” olarak nitelendirmenin doğru olmadığını belirtti. Kalaycı, öte yandan kayıt dışılık ve verginin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun ihtisas alanında yer aldığını da anımsattı.
Turizmin, ekonomi ve istihdam oluşturma bağlamında önemine işaret eden Kalaycı, salgın döneminin en çok turizm sektörünü olumsuz etkilediğini ancak Türkiye’nin aldığı önlemlerle bu süreci iyi yönettiğini kaydetti. Turizm verilerini aktaran Kalaycı, özellikle gecelik ortalama harcama tutarlarında önemli artış görüldüğünü söyledi.
MHP’li Kalaycı, teklifin, kayıt dışı alanın kayda alınması amacıyla hazırlandığını anlatarak, “Belgelendirmede binanın tüm kat maliklerinin oy birliğinin aranacak olması bana biraz uygulanamaz geldi. Bir kişi her şeye taş koyabilir. Bu kadar katı bir kural neden koyduk? Kurumsalları niye kapsamıyor?” diye konuştu.
“Sektördeki başı boşluk ortadan kaldırılacak”
AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, İsrail’in, Filistin’deki kadın ve çocukları acımasızca katlettiğini belirterek, kınadığını ifade etti.
Teklifi hazırlarken sektörde bir düzen sağlanmak istendiğini anlatan Güneş, “Oteller kayıt altında. Diğer tarafta ise kayıt dışı konut kiralanıyor. Belge alanlar vergi ödüyor, bu kesim ise ödemiyor. Ayrıca güvenlikle ilgili de problem var. Çıkarılması gereken bir kanun teklifi. Filistin’de yaşanan bir acı var, o konuda hükümetimiz, Cumhurbaşkanımız gerekenleri yaparken biz de ülkemizin ihtiyaçları doğrultusunda gereken düzenlemeleri çıkarmak zorundayız. Teklifle bu sektördeki başıboşluk ortadan kaldırılacak” değerlendirmesinde bulundu.
AK Parti’li Güneş, teklifin hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ederek, hayırlı olmasını diledi.