2023 yılında yüzde 17,5 azalarak 1 milyon 225 bin 926’ya gerileyen yıllık konut satış rakamlarını değerlendiren Bahaş Holding CEO’su Abdüssamet Bahadır, son üç yıldır artış trendinde olan inşaat girdi maliyetlerinin bir sonucu olarak yükselen konut fiyatlarının sektörü istenmeyen bir seviyeye taşıdığına dikkat çekti.
TÜİK’in açıkladığı son veriler ile ilgili konuşan Abdüssamet Bahadır “2023 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 17,5 azalarak 1 milyon 225 bin 926’ya gerileyen bir konut satış grafiğiyle karşı karşıyayız. Yine yıllık rakamlara baktığımızda; ipotekli yani banka kredisiyle yapılan konut satışlarının ise bir önceki yıla göre yüzde 36,6 azalışla 177 bin 748 olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Bunun, toplam konut satışları içindeki payı ise yüzde 14,5’e karşılık geliyor. Oysa bu rakamın normal şartlarda yüzde 50 civarı olması gerekir. Bu rakamlar, bize dengenin bozulduğunu gösteriyor.
İnşaat maliyetlerindeki yüzde 200’e yakın artış, yeni inşaatların yeteri kadar yapılamamasına ve dolayısıyla da konut sahibi olmanın neredeyse imkansız hale gelmesine neden oldu. Konut fiyatlarının belirlenmesinde, yüksek hammadde ve işçilik maliyetlerinin yanı sıra çok da fazla konuşulmayan arsa maliyetleri de çok önemli bir yer kaplıyor. Projelerde toplam maliyetin yaklaşık yüzde 50’sini arsa maliyeti oluşturuyor. Konut üretiminin artması ve konut fiyatlarının dengeye gelmesi için bu rakamı daha aşağılara çekebilmemiz gerekiyor. Diğer önemli bir konu da bankaların konut kredi faizlerini ulaşılabilir seviyelere çekmesidir. Düşük faizli konut kredisi, dar ve orta gelirli kesim için çok önemli. Çünkü toplumun hemen hemen tüm kesimlerinin konut sahibi olmak için konut kredisi kulanmak durumunda olduğu bir süreçten geçiyoruz. Yeni yılda yeni kampanyalar, destek paketleri ve farklı finansman modelleri geliştirilerek sunulmalı” diye konuştu.
Yabancının payı yüzde 2,9’a geriledi
2023 yılının yabancı yatırımcının da kaybedildiği bir yıl olarak tarihe geçtiğini belirten Abdüssamet Bahadır, yüksek fiyatların yabancı yatırımcı için de sektörün cazip olmaktan çıkmasına neden olduğunu ifade etti. Bahadır “2022 yılı kur artışı nedeniyle yabancı yatırımcı için fiyatların çok cazip olduğu bir yıldı. İlk yarıyı bu anlamda gayet iyi geçirmiştik. Yılın ikinci yarısında ise yabancıya satışlarda istediğimiz rakamları göremesek de iç piyasanın durgun olduğu bir dönemde yabancı yatırımcının yaptığı bu alımlar sektörü ayakta tutmuştu.
“20 milyar dolarlık döviz geliri hayal değil”
Ancak 2023 yılı için aynı şeyi söylemek mümün olamadı. Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 48,1 azalarak 35 bin 5 oldu. 2023 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 2,9’a geriledi. Oysa ki sektörümüz; 2025 yılı hedefini yabancıya satışta 100 bin adedi yakalayarak 20 milyar dolarlık döviz gelirine ulaşmak şeklinde belirlemişti. Bu hedefleri tutturabilmemiz hayal değil ancak bunun için devlet ve konut üreticileri ortaklaşa çalışma içine girmeliler. Gereken doğru adımlar atılırsa hedeflerimize yakın rakamlara ulaşmak mümkün olabilir” diye konuştu.