İnşaat sektörünün önemli girdilerinden olan çimentodaki yüksek oranlı fiyat artışları, müteahhitlerin tepkisini çekti. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, müteahhitleri, yüksek girdi fiyatlarına karşı müteahhitleri eylem yapmaya, inşaatları durdurmaya çağırdı.
Dünya’dan Duygu Şahin Durnaz’ın haberine göre Rekabet Kurumu’nu da göreve çağıran Tellioğlu, “Çimento sektörü eğer, yakın bir zaman diliminde, inşaat sektörünün, müteahhitlik sektörünün, kamunun, Ticaret Bakanlığımızın, ilgililerin bu konudaki telkinlerine uymaz, keyfe keder devam ederlerse, maalesef bizlerde sektör olarak iş bırakmak durumunda kalacağız” dedi.
Kartel suçlaması
Çimento sektörünce yapılan zammın diğer inşaat malzemelerine yapılan zamlara göre en az iki katı olduğunu kaydeden Tellioğlu, şöyle konuştu: “Dünyadaki pandemi sürecinin dar manadaki üretim meselelerinin iş kaybına dayalı fiyat artışlarını makul olarak karşılayabiliriz. Fakat çimento sektöründe geçen yıl 160 TL olan ton başı fiyatın, bugünlerde 450 TL’ye çıkmasını asla kabul etmiyoruz. Burada bir keyfilik, bir kartel, bir statüko, fahiş fiyat artışı vardır. Bundan yaklaşık bir ay önce Ticaret Bakanımız başkanlığında hem demir çelik hem de çimento sektörüyle üst üste iki toplantı gerçekleştirdik. Demir çelik sektörüyle yapılan toplantıda buradan çıkan kararlara demir çelik sektörü uydu. Onların girdilerinden dolayı fiyat artışlarını makul karşılıyoruz. Onlara müteşekkiriz. Fakat çimento sektörü için maalesef bunu söyleyemeyeceğiz. Çimento sektörünün bu noktada fırsatçılık yaptığını, insafsızlık yaptığını düşünüyoruz. Buradan Rekabet Kurumu’na sesleniyoruz. Lütfen Rekabet Kurumu, çimento sektörünün geçen sene 160 TL olan ton fiyatının 450 TL’ye çıkmasının, zam gerekçelerini de, gölgeler arasında bir iş birliği, bölgeler arasında sevkiyatta sınır, yasak koymaları ve bu noktada beton sektörüne baskı yapmalarını da doğru bulmuyoruz. Bu, Türkiye’deki rekabet şartlarına çok aykırı bir durum. Rekabet Kurumu’nun gerekli incelemeleri yaptığını biliyoruz. Fakat çimento sektöründen bu durumunu düzeltecek net bir adımın atılmasını bekliyoruz.”
İş bırakma eylemi
Bu ay içinde Anadolu’da iş bırakma eylemi yapacaklarını ifade eden Tellioğlu, “Uygun gördüğümüz derneklere bu çağrımıza destek vermenizi temenni ediyoruz. Türkiye genelinde bu ay içerisinde bir düzenleme yapılmazsa iş bırakarak aktif inşaatları durduracağız” şeklinde konuştu
Pandemiyi bahane ederek tekelleşmeyle karşı karşıyayız
Uzun bir süreden beri inşaat sektörünün krizle boğuştuğunu anlatan Antalya İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı Atılgan Sert de, sektörde 5 yıldan beri her geçen gün kârlılık oranının düştüğünü söyledi. “Hatta bir dönem sırf daire satabilmek için kâr oranlarımızdan vazgeçtiğimiz dönemleri yaşadık” diyen Sert, şunları söyledi: “Sağ olsun daha sonrasında devletimiz 0,64-0,74 oranlarında kredi kampanyaları başlatarak bize nefes aldırdı. Ama bunun akabinde pandemiyi bahane ederek tekelleşen bir grupla da karşı karşıyayız. Demir, çimento, sunta, MDF, cam ve akabinde birçok inşaat malzemelerinde ortalama yüzde 100’ün üstünde bir maliyet artışı oldu. Bunların içerisinde yüzde 200-300 olan artışlarda var. İMKON olarak birçok toplantı gerçekleştirdik. Ekonomi Bakanımızla olsun, Çevre Şehircilik Bakanımızla olsun, her bir araya gelişte yaşadığımız sıkıntıları anlattık. Çözüm yolu bulabilmek için de birçok mücadele verdik. En son sayın Bakanımız Mehmet Muş ile yaptığımız bir toplantıda bir haftasında demir üreticileri diğer haftasında da Türkiye’deki beton üreticileriyle bir araya geldik. Yaptığımız araştırmalar neticesinde fiyatlarda olması gerekenin çok çok üstüyle karşılaştık. Çimento tonda 120 TL bandından başlayan ve bugün gelindiğinde 450 TL bandına dayanan bir fiyatla karşı karşıyayız. Çimento bizim ana kalemlerimden bir tanesi. Bununla alakalı Rekabet Kurumu’na çağrıda bulunduk. En kısa zamanda fiyatların olması gereken seviyeye inmesi gerektiğini talep ettik. Son tüketiciye ürün üreten, insanları ev sahibi yapmak için yola çıkmış insanlarız. Yüzde 300 fiyat artışlarını kabul edebiliriz belki ama nihayi tüketici dediğimiz insanların bugün itibariyle yüzde 100 fiyat artışlarını kaldıracak bir gücü yok.”
Kesilen cezalar devede kulak
Sert konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye’de insanların alım gücünü artıracak hangi hamleler yapıldı. İnsanların alım gücü artmalı ki malzeme fiyatları artışlarından etkilenmesinler. Şu anda içinde yaşadığımız pandemi, sel, yangın etkileri zaten Türkiye’de ekonomik olarak bir savaş veriliyor. Ekonomik savaşın içerisinde devlet tüm imkânlarını seferber etmiş bir durumda. Bu durumun içerisinde insanların alım gücünü arttırmaya yönelik hamlelerin yapılamadığını da görüyoruz. Rekabet Kurumu bu fiyat artışlarını denetlemesi gerekiyor. Rekabet Kurumu yaptığımız çağrılara karşılık vermediğini veya kesilen cezaların devede kulak olduğunu görüyoruz. Her şeyiyle denetlenmeli. Gerekiyorsa daha ciddi tedbirler alınmalı.”
İşaret bekliyoruz, iş bırakmaya hazırız
İsteklerinin ithalatın azaldığı, ihracatın arttığı bir yapı olduğunu anlatan Sert, “Ancak şu an ithalat da arttı. Üretim endeksli bir ülke olmak istiyoruz. Maalesef bazı malzemelerde yurtdışına bağımlı bir haldeyiz. Devleti yok sayan bir yapıyı neye mal olursa olsun biz de yok sayarız. Bu fiyat artışlarıyla bu dairelerin yapılamayacağı ve son tüketicinin de daire alamayacağına kanaat getirdik. Biz bu fiyatlar gerçek değerlerine inmediği takdirde sayın başkanımız ile birlikte bize gösterdiği günde tüm Türkiye’de eyleme hazırız. Gerekirse inşaatlarımızı durduracağız” diye konuştu
Twitter paylaşımına destekler artıyor
İMKON’un Twitter’den konuyla ilgili yaptığı paylaşıma sektörden destekler geldi. Başta Urfa, Mersin, Malatya, Konya olmak üzere Anadolu’da iş yapan müteahhit dernekleri, alınacak kararda İMKON’un yanında olduklarını twitter hesaplarından paylaştılar.
Şanlıurfa Müteahitler Birliği: “Sayın Genel Başkanım konfederasyonumuzun öncülüğünde radikal bir karar alıp Türkiye geneli inşaat sektöründe bir grev kararı almanızı bekliyoruz.”
Mersin İnşaat Müteahhitleri Derneği: “İnşaat sektörünü olumsuz etkileyen, fahiş zamlarla gündemden düşmeyen çimento sektörünün kartelleşerek yaptığı zamlar sonrasında İMKON Genel Başkanı’ndan Rekabet Kurumu’na çağrı: Yakın zamanda gereği yapılmaz ise grev kapıda…”
Malatya İnşaat Müteahhitleri Derneği: “İnşaat malzemelerine gelen aşırı fiyat artışları ve kartelleşmelerle ilgili tepkimizi 1 yıldır dile getiriyoruz, ancak maalesef sonuç alamıyoruz. Bu durumda Genel Merkezimizin alacağı kararları sektör ve ülkemizin selameti açısından uygulamaya koyacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın!”
Konya Müteahhitler Birliği: “Konya Müteahhitleri Birliği olarak biz de, Anadolulu müteahhitlerimizin çağrısını talep ediyoruz, sonuna kadar destekçiniz olacağız.”
“Sektörde sıkıntılar büyüyor”
Konya Tesisat ve İnşaat Malzemecileri Derneği (KONTİMDER) Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Küçük, inşaat sektöründe uzun süredir devam eden malzeme tedarik sorununa eklenen malzeme fiyat artışlarının sektörde ciddi sorun yarattığını söyledi. Küçük, “İnşaat malzemelerindeki fiyat artışları döviz kuru ve enflasyon rakamlarının üzerinde gerçekleşiyor. Haziran 2020’den Haziran 2021’e döviz kurundaki fark yüzde 27 olurken, inşaat malzemeleri ana kalemlerindeki fiyat artışları ise yüzde 48 ile yüzde 200 arasında değişiyor” dedi. İnşaat sektöründe yatırımların önemli ölçüde yavaşladığını vurgulayan Küçük, “İnşaat maliyetlerindeki artıştan konut fiyatları direkt etkileniyor. Bu da konut sahibi olmak isteyen vatandaşların konut taleplerini ertelemesine neden oluyor. Gerek inşaat malzemelerinde yaşanan tedarik sorunu ve gerekse fiyatlarda yaşanan artış nedeniyle üzülerek ifade etmeliyim ki orta ve dar gelirli ailelerin ev sahibi olmaları hayalden öteye gidemeyecektir’’ dedi.
