Antalya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 1’inci Derece Arkeolojik Sit Alanı olan Patara Antik Kenti’nin de bulunduğu Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde 63’ü hazine arazisinde, 11’u özel mülkiyette, büyük çoğunluğu konut, otel- pansiyon ve seradan oluşan izinsiz yapıların yıkılmasına karar verdi.
2020 yılının turizmde tema olarak ilan edildiği Patara’da, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde Hazine veya özel mülkiyetteki izinsiz yapılarla ilgili, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanları tarafından hazırlanan dosyaları ve raporları değerlendirdi. Bölge Kurulu, 9 Mart 2020 tarihli kararında, bölgede toplamda 74 izinsiz yapının yıkımına karar verdi.
Kaş ilçesi Gelemiş mahallesi Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde, Patara Antik Kenti 1’inci Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda yapılan incelemelerde, özel ve hazine mülkiyetindeki çeşitli taşınmazlarda tespit edilen izinsiz uygulamalarla ilgili yıkımına karar verilen 74 yapının 63’ünün Hazine arazisinde olduğu öğrenildi.
Yıkım kararında, Hazine ve özel mülkiyette bulunan taşınmazlarda Koruma Yüksek Kurulu’nun 658 sayılı ilke kararında, ‘Arkeolojik Sitlerde Koruma ve Kullanma Koşulları’ başlığı altında geçen, 1’inci Derece Arkeolojik Sit Alanı koruma ve kullanma şartlarına aykırı olarak yapıldığına dikkat çekildi. Bugüne kadar koruma kurullarınca alınan kararların da, Kurul Müdürlüğü ve Müze Müdürlüğü yazıları ile izinsiz uygulamaların kaldırılmasına yönelik yapılmış işlemlere karşın kaldırılmamış uygulamalar olduğu ifade edildi.
Kararda, 2863 sayılı yasanın ‘İzinsiz Müdahale ve Kullanma Yasağı’ başlıklı 9’uncu maddesi anımsatıldı. Maddedeki ifade şöyle:
“Koruma Yüksek Kurulu’nun ilke kararları çerçevesinde koruma bölge kurullarınca alınan kararlara aykırı olarak, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ve koruma alanları ile sit alanlarında inşai ve fiziki müdahalede bulunulamayacağı, esaslı onarım, inşaat, tesisat, sondaj, kısmen veya tamamen yıkma, yakma, kazı veya benzeri işlerin inşai ve fiziki müdahale sayılacağı belirtiliyor.”
658 sayılı ilke kararının 1’inci Derecede Arkeolojik Sit Alanları’nın korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak sit alanları olarak belirtildiğine vurgu yapılarak, 2863 sayısı yasanın 61’inci maddesinde, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ile gerçek ve tüzel kişilerin Koruma Yüksek Kurulu’nun kararlarına uymak zorunda oldukları hükmüne de dikkat çekildi.
Kurul, Patara 1’inci Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda tüm izinsiz uygulamaların 2863 sayılı yasa, yönetmelikler, ilke karanları ve alana ilişkin alınan kurul kararları dikkate alınarak ilgili Müze Müdürlüğü ve Kazı Başkanlığı denetiminde ilgili kurumlarca yıkılmasına ve yapılan işlemlerin sonucunun da Kurul Müdürlüğü’ne iletilmesi kararını verdi.
Karar Antalya Büyükşehir Belediyesi, Kaş Kaymakamlığı, Kaş Belediyesi, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü gibi ilgili tüm kurumlarla da paylaşıldı. Yıkım ve kaldırılma kararı verilen taşınmazlarda liste halinde ada ve parsel numaraları, mülkiyet ve uygulama şekilleri ile de liste halinde gönderildi.
Kurulun yıkım ve kaldırılması kararı verdiği toplam 74 taşınmazın; 63’ü Hazine mülkiyetinde, 11’i ise özel mülkiyetlerde yer alıyor. 74 izinsiz yapının 38’i konut, 13’ü otel veya pansiyon, 11’1 sera, 5’i bahçe, 3’ü müştemilat, 1’er tane de hamam, havuz, at çiftliği ve işyerinden meydana geliyor. Hazine arazisindeki 63 yapının ise 35’i konut, 7’si sera, 13’ü otel- pansiyon, 3’ü müştemilat, 2’si bahçe, 1’er tane de havuz, hamam ve işyerinden oluşuyor.