Enflasyon oranlarında yaşanan artış aidat fiyatlarını da etkiledi. Kat malikleri tarafından ortak kullanım alanlarında bulunan hizmet ve altyapı maliyetlerini karşılamak için ödenen aidat miktarları son günlerde büyük tartışmalara yol açıyor. Öyle ki; bakım, onarım, temizlik, güvenlik, çevre düzenlemesi v.b gider kalemlerinin yer aldığı bütçeyi denkleştirmek için fiyat güncellemesi yapan site yönetimleri protestolara maruz kalabiliyor.
Gayrimenkul sektörünün en kapsamlı veri havuzunu oluşturan Tapusor.com olarak 2022 Ocak – 2023 Ocak aylarını karşılaştırdığımız Aidat Raporu’na göre İstanbul’da ortalama aidatlar site içerisinde %107 site dışında %118 artış gösterdi. Sarıyer, Beykoz, Beyoğlu, Çatalca, Esenler, Zeytinburnu, Silivri, Fatih, Bakırköy, Şişli, Kadıköy, Beşiktaş, Bayrampaşa, Kartal, Sultanbeyli, Çekmeköy, Kâğıthane, Küçükçekmece, Pendik, Üsküdar, Ataşehir olmak üzere İstanbul’da 21 ilçede konut aidat fiyatlarında %100’ün üzerinde artış gözlemlendi.
Çalışanların maaşı, vergi, sigorta giderleri, sosyal tesisler, otopark, spor alanları havuz bakımı gibi hizmetleri içerisinde barındıran sitelerde en yüksek aidat ödeyen ilçe ortalama 1.971 TL ile Şişli olurken en düşük aidat ödemesi 423 TL ile Arnavutköy ilçesinde gerçekleşti. Aidat fiyatı en fazla artan ilçe %175 ile Çekmeköy ve Kartal olurken Pendik %172 ve Küçükçekmece %129 artış yaşadı. Kâğıthane %114, Sarıyer %113 ve Kadıköy %110 değer artışıyla dikkat çeken ilçelerin başında geliyor.
Bazı site aidatlarını incelendiğinde İstanbul’daki ortalama kira fiyatlarını geçen bir tablo karşılaşmaktayız. Beykoz’da bulunan bir villa sitesi 11 bin TL ile İstanbul’da en yüksek aidat ödemesi talep ediliyor. Sarıyer Kilyos’ta bulunan villalarda 10 bin TL, Kadıköy Kalamış’taki rezidanslarda 8.000 TL, Beşiktaş Kanyon’daki rezidanslarda 7 bin 500 TL ve Bakırköy Florya’daki bahçe dublekslerin aidatları 5 bin 500 TL olarak tespit ediliyor.
- Site yönetimi, giderlerini karşılamak için aidatları arttırabilir. Bu giderler arasında, site içi temizlik, güvenlik, bakım, yerleşim alanlarının kullanımı ve yıllık mali giderler gibi konular yer alabilir.
- Site yönetimi, site içinde yeni yatırımlar yapmak için aidatları arttırabilir. Örneğin, site içinde su tesisatını yenilemek, yerleşim alanlarını yenilemek veya yeni hizmetler sağlamak gibi.
- Genel ekonomik durum, aidatları etkileyebilir. Örneğin, enflasyon oranlarının yükselmesi aidatları arttırmak için zorunlu hale getirebilir.
- Site aidatları, piyasa koşullarına da bağlı olarak değişebilir. Örneğin, emlak piyasasındaki talebin arttığı bir dönemde, aidatlar da yükselebilir.
- Yerel yönetmelikler ve yasalar, aidatları etkileyebilir. Örneğin, yerel hükümetlerin aidatları düzenleme veya sınırlandırma politikaları oluşturması aidatları etkileyebilir. Yerel hükümetler tarafından uygulanan vergiler ve harçlar, site yönetiminin giderlerini arttırabilir ve bu da aidatları etkileyebilir.
- Site içinde sunulan hizmetlerin niteliği ve kullanımı, aidatları etkileyebilir. Örneğin, site içinde havuz, fitness merkezi, otopark gibi ek hizmetler sunuluyorsa, aidatlar daha yüksek olabilir. Sonuç olarak, site aidatlarının artmasının birçok nedeni olabilir ve bunlar arasında yönetim masrafları, site içi yatırımlar, ekonomik etkenler, piyasa koşulları, yasa ve yönetmelikler ve site kullanımı ve hizmetleri yer alabilir. Bu nedenlerin hepsi aidatları etkileyebilir ve bir arada değerlendirilmelidir.