Dijital dönüşüm, şirketlerin fatura işlemlerini de dijitale taşıdı.
2020 ve 2021’de brüt satış hasılatı 1 milyon TL’yi aşan mükellefler, 1 Temmuz 2022 itibarıyla e-Fatura’ya geçerken, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için brüt satış hasılatı 500 bin TL ve üzeri olarak belirlenen gruptaki mükelleflerin geçişi için son tarih 1 Temmuz 2023 oldu.
Türkiye’de 397 sıra no’lu Vergi Usul Kanunu (VUK) tebliğine ile hayata geçirilen ve 5 Mart 2010 tarihinden itibaren uygulamada olan e-Fatura, veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen, VUK gereği bir faturada yer alması gereken bilgilerin içerisinde yer aldığı, satıcı ve alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir platform olan GİB üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir belge. E-Fatura yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
e-Fatura’nın sağladığı faydalar ise faturanın gönderilmesine dair şirket içi operasyonel süreçlerin yönetilmesinde zaman ve maliyet tasarrufu sağlanması, tahsilat ve ödeme süreçlerindeki kısalma ile nakit akışının hızlanması ve bulut uygulamalar sayesinde istenen e-Fatura’ya her yerden kolay ve hızlı erişim sağlanması.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yönetilen e-Fatura uygulamasında amaç tek format ve standarda göre satıcı ve alıcı arasında güvenli, zaman ve maliyet tasarrufu sağlayan bir sistem oluşturmak.
e-Fatura nasıl oluşturulur?
e-Fatura tıpkı kâğıt fatura gibi oluşturulur. Üzerinde kâğıt faturada yer alan bilgiler bulunmaktadır. Kâğıt faturadan farklı olarak bir yazılım ara yüzü ile oluşturulduğu için hata yaptığınızda kağıt faturayı iptal ederek yeni bir fatura sayfasında her şeyi baştan yapmanız gerekirken, e-Fatura uygulamamızda hatanızı kolayca düzeltebilirsiniz. Faturanız üzerinde gerekli bilgileri sağladıktan sonra göndermek için tek yapmanız gereken tek bir tuş ile gönderimini sağlamaktır.
e-Fatura kimler için zorunlu?
- Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan tebliğ kapsamında; 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren 2020 ve 2021’de brüt satış hasılatı 1 milyon TL’yi aşan mükellefler, 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL cirosu olan; mal veya hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması veya dağıtımı işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan hizmet sağlayıcıları, internet ortamında gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkul, motorlu araç vasıtalarının satılmasına veya kiralanmasına ilişkin ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri veya işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları,
- 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL cirosu olan; kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışını gerçekleştirenler,
- 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL cirosu olan; gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükellefler,
- 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL cirosu olan; Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri e-Fatura’ya geçmek zorundalar.
Ayrıca:
- ÖTV I sayılı listedeki EPDK lisanslı mükellefler,
- ÖTV III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler,
- Komisyoncu veya tüccar olarak meyve ve sebze ticareti yapan mükellefler,
- Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayan sağlık hizmeti sunucuları ile medikal malzeme ve ilaç/etken madde temin eden tüm mükellefler (hastane, tıp merkezleri, dal merkezleri, diyaliz merkezleri, Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı diğer özelleşmiş tedavi merkezleri, tanı, tetkik ve görüntüleme merkezleri, laboratuvarlar, eczaneler, tıbbi cihaz ve malzeme tedarikçileri, optisyenlik müesseseleri, işitme merkezi, kaplıcalar, beşeri tıbbi ürün/ürün sunan ve/veya üreten özel hukuk tüzel kişileri ve bunların tüzel kişiliği olmayan şubeleri, ecza depoları vb.) de e-Fatura kullanmak zorundalar
e-Fatura’ya nasıl geçilir?
Doğrudan entegrasyon yönteminde işletmeler kendi bilgi işlem altyapılarını Gelir İdaresi Daire Başkanlığı’nın teknik kılavuzlarla belirtilen altyapı ve kalite sertifikasyonları çerçevesinde hazırlayabilirler. GİB’e entegre çalışan kendi altyapıları ile süreçlerini yürütebilirler. GİB portal yönteminde Gelir İdaresi Başkanlığının servis ettiği GİB Portali üzerinden faturalarınızın girişini kendiniz yaparak uygulamayı kullanabilirsiniz. Özel entegratörlük yönetiminde ise Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan özel entegratörlük izni alan şirketler aracılığı ile e-Fatura uygulamasına hızlıca geçiş yaparak kolayca kullanmaya başlayabilirsiniz.
e-Fatura’ya geçildikten sonra kağıt fatura düzenlemeye devam edilir mi?
e-Fatura uygulamasına geçiş yaptıktan sonra, e-Fatura kullanıcılarına kağıt fatura düzenleyemezsiniz. e-Fatura sistemine geçiş yaptıktan sonra size tanınan opsiyon süresi 7 gün ile sınırlıdır. Bu süre zarfında kağıt fatura kesmeye devam edilebilirsiniz.
Geriye dönük e-Fatura düzenlenir mi?
Vergi Usul Kanunu’na göre fatura, hizmetin yapıldığı veya malın teslimatının yapıldığı tarihten itibaren en fazla 7 gün içinde düzenlenmelidir. 7 günlük süre kuralına uyulduğu takdirde geriye dönük e-Fatura kesilmesi mümkündür. Teknik olarak DTP portal üzerinde bir kısıtlama bulunmamaktadır.
Gönderilen e-Fatura’da değişiklik yapılabilinir mi?
Gönderilen e-Fatura üzerinde değişiklik yapılamaz. Bu durumda; karşı taraftan faturanın reddedilmesi üzerine yeni bir e-Fatura oluşturulur. Temel e-Fatura ve ticari e-Fatura senaryolarında iptal ve iade işlemleri değişiklik gösterir.
e-Fatura ERP muhasebe yazılımlarıyla uyumlu mudur?
İşletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken tüm kaynakların verimli kullanılmasını sağlayan ERP programı ya da muhasebe programları, genellikle donanım ve yazılımın da içerisinde yer aldığı birçok bileşenden oluşur. İşletmenin tüm veri ve işlemlerinin bir araya getirilmesine yarayan bu yazılımlar, programda yapılacak bazı değişikliklerle e-Fatura uygulamasına uygun hale getirilebilir. Böylece ERP/muhasebe yazılımları ile e-Fatura uygulaması senkronize bir şekilde çalışabilir.
İhracatta e-Fatura zorunluluğu var mıdır?
Eğer e-Faturaya geçiş yaptıysanız ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre, mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında fatura kesecekseniz, faturanızı elektronik fatura olarak düzenlemeniz gerekir. e-Fatura sistemine kayıtlı olmayanların ihracatta e-fatura düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.