Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), üyeleri arasında yaptığı anket çalışmaları ile perakende sektörünün nabzını tuttu.
Dernek çatısı altındaki 423 markadan 335’ini bünyesinde barındıran 62’si hazır giyim, 23’ü ayakkabı olmak üzere toplam 132 üye firmanın katılımı ile gerçekleştirilen ankete göre, e-ticaret cirolarında artış devam ederken, cadde mağazalarında canlanma gözlenirken, AVM mağazaları ise yatay seyrini sürdürdü.
“AVM’lerde kapama müzakerelerinin arttığını gözlemliyoruz”
Ankete ilişkin yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen BMD Başkanı Sinan Öncel, piyasaların açılışının üzerinden eylül sonu itibarıyla 4 ay geçtiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Ankete katılan üyelerimizin yüzde 56’sının eylül ayında e-ticaret cirolarında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 100’ün üzerinde artış görülüyor. e-ticaret ciroları yüzde 200’ün üzerinde arttığını beyan eden üyelerimizin oranı ise yüzde 24’ü buluyor. Yani eylülde her dört üyemizden birinin e-ticaret cirosunda geçen yıla göre yüzde 200 artış var. Online satışların artması olumlu bir gelişme olmakla birlikte markalarımızın cirolarının büyük bölümü hala AVM ve cadde mağazalarından geliyor. Eylülde kısmi bir canlanma olan cadde mağazalarında üyelerimizin yüzde 27’si yüzde 100’ün üzerine çıktığını beyan ederken, yüzde 41’inin hala yüzde 80 ciroya ulaşamadığını görüyoruz. AVM’lerde ise üyelerimizin yüzde 58’i eylül gibi alışverişin canlanmasının beklendiği bir ayda bile yüzde 80 ciroyu yakalayamadı. Hazır giyim mağazalarında yüzde 80 ciroyu yakalayamayanların oranı yüzde 63’e ulaşıyor. Üyelerimizin sadece yüzde 12’si AVM mağazalarında yüzde 100’ün üzerinde ciro elde edebiliyor.
Burada bir konunun altını çizmem gerekiyor. Piyasaların açılışının üzerinden 4 ay geçmesine rağmen üyelerimizden yüzde 28’i AVM mağazalarında hala geçen yılın aynı dönemindeki cirolarının yüzde 60’ına bile ulaşabilmiş değiller. Oran, hazır giyim markası sahibi üyelerimiz arasında yüzde 32’ye çıkıyor. Üyelerimizin cirosu kira ve personel giderlerini bile karşılayamayan bu mağazaları açık tutma isteği her geçen gün daha da azalıyor. Daha açık söylemem gerekirse, üyelerimiz toplamda sayıları binlerle ifade edilebilecek mağazalarını açık tutmak ya da kapatma konusunda rota arayışındalar. Nitekim son dönemde AVM’lerde kapama müzakerelerinin giderek arttığını gözlemliyoruz.”
“Fiyatlar gerilediği halde hazır giyim satışları canlanmadı”
Sinan Öncel, Eylül 2020 itibarıyla 12 aylık TÜFE’nin yüzde 11,75’i bulurken, giyim ve ayakkabı fiyatlarında artışın sadece yüzde 6,91’de kalmasına rağmen hazır giyim perakendesinde canlanma olmadığını aktardı.
Öncel, “Ağustos ve eylülde hazır giyim fiyatları geriledi. Buna rağmen mağaza cirolarında belirgin bir artış kaydedilmemesi, sorunun sanılandan büyük olduğunu gösteriyor.” ifadelerini kullandı.
Perakende cirolarında yabancı harcamalarının önemli bir katkısı olduğunu vurgulayan Öncel, geçen yıl Türkiye’yi 45 milyon turistin ziyaret ettiğini, bu yıl sayının en iyimser tahminle 15 milyonu bulamayacağını kaydetti
Öncel, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Mevcut tablo, perakendenin kış aylarını çok zor geçireceğini gösteriyor. Dahası tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de mağazacılığın 2021’in ikinci yarısından önce toparlanabileceğine dair bir ışık görünmüyor. Yeni bir rota arayışındaki perakende sektörü için önümüzdeki bir yılın olağanüstü tedbirlerle geçeceği çok net belli oldu. Olağanüstü koşullar için olağan dışı tedbirler almadığımız takdirde markalarımızın daha fazla mağaza kapatmak zorunda kalmalarının önüne geçemeyiz. Bu nedenle bir kez daha tekrarlamak istiyorum; salgından olumsuz etkilenen sektörlerin yaşayabilmesi için cirosu geçen yılın yüzde 80’inin altında kalan mağazalarda ciro kirası uygulamasına geçilmesinden daha adil bir seçenek görünmüyor. Çünkü enflasyon ve kira artışını da hesap ettiğimizde yüzde 80 ciroya ulaşamayan bir mağazadaki kayıp yüzde 35’i buluyor.
AVM yönetimleri, süreci aylık düzenlemelerle götürmeye çalışıyor ancak bu durum pazarlık gücü olmayan markaları zorluyor. BMD olarak, bu konuyu öncelikli gündemimiz olarak belirledik. Ağırlıklı olarak gençlerimizin çalıştığı organize perakendede istihdamı da tehdit eden bu soruna çok acil bir çözüm için muhataplarımızın bir kez daha dikkatini çekmek istiyoruz.”