Tapu Kadastro Yabancı İşler Daire Başkanlığı’ndan edinilen verileri değerlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme Lisanslı Değerleme Uzmanı Şeyma Şehirli, yabancıların gayrimenkul yatırımlarının 2019 yılı ilk çeyreğinde 2018 yılının aynı dönemine göre %86,1 oranında arttığını ve 2019 yılı ilk çeyreği itibariyle 2.458.356 m2 ye ulaştığını belirtti.
Körfez ülkeleri yatırımcılarının Türkiye ilgisi
Körfez ülkelerinin Türkiye’de yaptıkları gayrimenkul yatırımlarının artış kaydettiğini söyleyen Şehirli, “Özellikle kredi faiz oranlarının son 1 yıl içinde yüksek seyretmesi, dövizdeki artışın gayrimenkul fiyatlarına yansıması yerli yatırımcının gayrimenkul yatırımına ilgisini azaltırken, yeni düzenlemeler ve TL’nin döviz karşısında değer kaybetmesi yabancı yatırımcıların ülkemizde gayrimenkul yatırımına olan ilgisini arttırdı. 2018 yılı ilk çeyreğinde toplam gayrimenkul yatırımı içinde Körfez ülkelerinin payı yüzölçümü bazında %23 iken, 2019 yılı aynı döneminde bu oranın %35’e çıktığı görülüyor. Bu artışta döviz karşısında TL’nin değer kaybetmesi ve T.C. vatandaşlığı kazanabilmek için daha önce 1 milyon dolar olan minimum taşınmaz satın alma bedelinin 250 bin dolara düşürülmesinin de önemli bir etken olduğu söylenebilir “dedi.
Çin, Güney Kore ve İran ilk 10 ülke arasında
Yabancıların gayrimenkul yatırımlarında 2019 yılı ilk çeyreğinde gayrimenkul edinimde 2018 yılı aynı dönemine göre farklı bir sıra görüldüğünü ifade eden Şehirli, “2018 yılı aynı döneminden farklı olarak Çin, Güney Kore ve İran göze çarpıyor. Çin ve Güney Kore’de işlem sayısı düşükken, yüzölçümü bazında yatırımların yüksek olduğu görülüyor “bilgisini verdi.
Yabancı yatırımcıların toplam edinim bazında 2019 ilk çeyrek dönemi ve 2018 yılı ilk çeyrek dönemleri kıyaslandığında yabancıların Türkiye’de gerçekleştirdikleri tüm gayrimenkul cinsinden satış işlemlerini değerlendiren Şehirli, “2019 yılı ilk çeyreğinde 2018 yılının aynı dönemine kıyasla yüzölçümü bazında %86,1, işlem sayısında ise %91,6 artış olduğu görülüyor. Yabancıların tüm gayrimenkul çeşitleri bazında Türkiye’de yaptıkları yatırımları incelediğimizde, 2019 ilk çeyreğinde 2018 yılı aynı döneminden farklı olarak Çin, Güney Kore ve İran’ın Türkiye’yi tercih eden ilk 10 ülke arasında yer aldığını görüyoruz “dedi.
Gayrimenkul yatırımında ülkelerin sıralaması değişti
Türkiye’de gayrimenkule yatırım yapan ilk 10 ülkeye bakıldığında 2018 yılı ilk çeyreğinde sırasıyla Filistin’den 255.129 m² ile 105, Almanya’dan 148.278 m² ile 260, Suudi Arabistan ‘dan 115.596 m² ile 362, Norveç‘ten 100.086 m² ile 67, Ürdün‘den 94.700 m² ile 194, Irak’tan 60.084 m² ile 909, Mısır’dan 53.843 m² ile 184, Afganistan’dan 43.239 m² ile 489, Rusya Federasyonu‘ndan 39.849 m2 366 ve Katar’dan 38.707 m² ile 122 kişinin gayrimenkul yatırımı gerçekleştirdiği görülüyor.
2019 yılının aynı dönemine bakıldığında ilk 10 ülke sıralamasında değişiklik göze çarpıyor. Oranlara bakıldığında ise Suudi Arabistan’dan 336.830 m² ile 396 kişinin, Çin’den 321.711 m² ile 98 kişinin, Irak’tan 266.603 m² ile 2.196 kişinin, Güney Kore’den 229.099 m² ile 13 kişinin, Mısır’dan 177.062 m² ile 254 kişinin, Filistin’den 107.855 m² ile 244 kişinin, Ürdün’den 105.077 m² ile 436 kişinin, Almanya’dan 88.760 m² ile 411 kişinin, Katar’dan 84.176 m² ile 195 kişinin ve İran’dan ise 67.401 m² ile 1.144 kişinin gayrimenkul alımı yaptığı belirleniyor.
Körfez ülkelerinin payı artıyor
Yabancı gayrimenkul yatırımlarında önemli bir ağırlığa sahip olan Körfez ülkelerinin 2018 yılı ilk çeyreğinde 308.844 m² büyüklüğündeki yatırımlarının 2019’un aynı döneminde 867.683 m²’ye yükseldiği görülüyor. Toplam yabancı yatırımlarının içinde Körfez ülkelerinin durumunu değerlendiren Şehirli, 2018 yılı ilk çeyreğinde toplam yabancı yatırımı içinde payı %23 olan Körfez ülkelerinin 2019 yılının aynı dönemindeki payının %35’e yükseldiğini söylüyor. Körfez ülkeleri yatırımcılarının yaptıkları yatırımların toplam hisseye isabet eden kişi başına ortalama metrekare büyüklüğü 2018 yılı 1. çeyreğinde 141 m2 iken, 2019 yılının aynı döneminde bu rakamın 194 m2‘ye yükseldiği belirtiliyor. EVA Gayrimenkul Değerlemenin tespitine Körfez ülkeleri geçen senenin aynı dönemine göre daha büyük metrekarelere yatırım yapıyor.
Yatırım ağırlığında iller sıralaması da değişti
EVA Gayrimenkul Değerlemenin araştırması yatırım tercihinde ilk 10 il sıralamasının da değiştiğini ortaya koyuyor. Buna göre alan bazında 2018 ilk çeyreğinde en çok yatırım yapılan iller sırasıyla Eskişehir, Manisa, İstanbul, Antalya, Bursa, Edirne, Malatya, Muğla, Sakarya ve Ordu iken, 2019 yılının aynı döneminde ilk 10 il sıralaması İstanbul, Edirne, Antalya, Diyarbakır, Manisa, Çanakkale, Eskişehir, Muğla, Sakarya ve Ankara oldu. Son iki yılda listedeki illerin İstanbul, Edirne, Antalya, Manisa, Eskişehir, Muğla ve Sakarya haricinde değiştiği görülüyor. Geçen yıl listede olan Bursa, Malatya ve Ordu yabancılar açısından ilk tercih edilen on ildeki yerlerini Diyarbakır, Çanakkale ve Ankara’ya bırakmış bulunuyor.
Yatırım yapan ülkeler değişiyor
2018 yılı ilk çeyrek dönemi ile 2019 yılı ilk çeyrek dönemi kıyasladığımızda toplam hisseye hitap eden yüzölçümü bazında en çok yatırım yapan ülkelerin hemen hemen aynı olduğunu söyleyen Şehirli, listede yer alan lider yabancı yatırımcı ülkelerin Almanya, Suudi Arabistan, Ürdün, Irak, Mısır, Filistin ve Katar olduğunu belirtiyor. Şehirli, listeden bu yıl Norveç, Afganistan ve Rusya Federasyonu’nun çıktığını, yerlerine Çin, Güney Kore ve İran vatandaşlarının girdiğini söyledi.
Toplam konut satışları içinde yabancılara satışlar artıyor
Konut bazında bakıldığında TÜİK tarafından açıklanan verileri de değerlendiren Şehirli, “2018 yılı ilk çeyreğinde yabancı alıcılara satılan konut adedi 5.298 iken, 2019 yılı aynı döneminde bu rakam %81,5 artarak 9.618 oldu. Bu sayının Türkiye genelinde toplam konut satışları içindeki oranı %3,75 olarak gerçekleşti. 2018 yılının aynı döneminde bu oran %1,74 düzeyindeydi “dedi.