İyi araştırılmadan ve analiz edilmeden yapılan bir gayrimenkul yatırımı gelecekte size iyi bir kapital yerine, kötü bir deneyim ile birikimlerinizi heba etmenize neden olacaktır.
Sağlıklı bir bir arsa yatırımı için dikkat edilmesi gereken belli başlı hususları 9 madde de derledik:
TAPU KİME AİT?
Arsa alımı gerçekleşmeden önce resmi dairelerde ilgili arsanın tapusu titizlikle araştırılmalıdır. Size gösterilen arsa ile o arsanın tapusunun aynı gayrimenkule ait olup olmadığının anlaşılması için ilgili arsanın bağlı bulunduğu Tapu Müdürlüğünde ve belediyede tüm resmi evraklar gözden geçirilmelidir.
HİSSELİ TAPU MU?
Tapunun bir kişiye mi ait olduğunu yoksa hisseli mi olduğu hususu ilgili Tapu Müdürlüğünden araştırılmalı, hisseli tapularda diğer hisseler ile ilgili bir sorun olup olmadığı incelenmelidir. Paylı mülkiyet halindeki tapularda hisseyi satın almanız halinde diğer hisse sahiplerinin ön alım (şufa) hakkı olduğunu bilmekte yarar var.
KISITLAMA VAR MI?
Arsanın bağlı bulunduğu Tapu Müdürlüğünde mülkiyet haklarını sınırlayacak bir kısıtlamanın olup olmadığını mutlaka kontrol etmelidir. Arsa üzerindeki haciz, şerh, ipotek, beyan gibi kayıtlar arsanın kullanımını olumsuz etkileyebilir; hatta arsayı kullanılamaz hale getirebilir.
TAPU CİNSİ
Satın alacağınız arsanın tapusunda, cinsinin ne olarak göründüğü de önemli bir konu. Tapunuzda “arsa” yazıyorsa imarlı, “tarla” yazıyorsa ya imarsız ya da imar gördükten sonra cins değişikliği yapılmamış ve güncel tapusu alınmamış demektir.
ARSA KONUMU
Satın alınacak arsanın konumu, eğimi, büyüklüğü, yola olan uzaklığı, cephe durumu ve inşaat yapılabilme imkanlarına bakılmalıdır. Bazı eğimli arazilere ilave inşaat hakları imkanı tanınabilir. Bu gibi durumlarda imar durumları iyi değerlendirilmeli, imar planı plan notlarıyla birlikte doğru şekilde okunarak yorumlanmalıdır.
FİYAT
Arsa yatırımınızdan zararlı çıkmamak için bölgedeki muadil arazilerle sizin almak istediğiniz arazi arasında nitelikleri bakımından bir fiyat karşılaştırması yapılmalıdır.
ARSADA YAPI VAR MI?
Satın almayı düşündüğünüz arsa üzerinde ruhsatsız, kaçak bir yapılaşma olabilir ve söz konusu yapı sebebi ile siz satın almadan önce inşa edilmiş bir yapı olsa dahi ilgili belediyeden tarafınıza ceza kesilme ihtimali bulunmaktadır.
ARSA TERKİ
Arsa nitelikli gayrimenkullerin imar durumu hakkında en çok dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri de almayı planladığınız arazinin yola, parka veya başka bir kamusal alana zorunlu terkidir. Satın alınması planlanan arsanın 18. madde uygulaması olarak bilinen kamusal terkleri (veya diğer bir deyişe, DOP kesintileri) yapılmamış ise arsa alanının kamusal terklerini oluşturan yüzde 35-40 civarındaki kısmı kamuya bırakılmak zorunda kalacak ve istenilen büyüklükte bir arsa satın alınamamış olacaktır.
YAPILAŞMA
Arsa yatırımında çok sık yanlış yapılan ve dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise satın almayı planladığınız arazi tapusunda arsa olarak tescil edilmiş ve arazinin çevresinde devam eden bir yapılaşma olmasıdır. Bu durum almayı planladığınız arsanın sorunsuz olduğu anlamına gelmemektedir. Birçok yatırımcı almayı planladığı arazinin etrafında bitmiş veya faal olarak inşası devam eden yapıları gördüğünde sorun olmadığı varsayımı ile hareket etmektedir. Alınması planlanan arazinin bulunduğu bölge genelinde sonradan imar veya parselasyon planları iptal edilmiş ve bu sebep ile yeni inşaat ruhsatı verilmiyor olabilir.