2000 yılında yayınlanmaya başlayan “Kim 500 Milyar İster?” yarışması, 2011 yılında “Kim Milyoner Olmak İster?”e dönüştü. Ödül miktarı arttı ancak aradan geçen 11 yılda Türk Lirası’nın kaybettiği değer nedeniyle bu büyük ödülü kazanmak artık eskisi kadar çekici görünmüyor.
Bu içeriğimizde, yarışmanın büyük ödülü olan 1 milyonu örnek vererek TL’nin yaşadığı değer kaybını daha anlaşılır kılmak istedik. Bu ödülle 10 yıl önce neler alabilirdiniz, şimdi neler alabilirsiniz? İşte TL’nin nasıl eridiğini gösteren çarpıcı tablo:
1 milyon lira ile 10 yıl önce kaç tane ortalama bir daire alabilirdiniz, şimdi kaç tane alabilirsiniz?
2012 yılında İstanbul’da metrekare fiyatı 1603 TL’ydi, 2022 yılında ise metrekare fiyatı 12.805 TL oldu.
Yani 100 metrekarelik bir daire almak isteseydiniz:
- 2012’de 1 milyon TL ile tanesi 160.300 TL’den 6 daire alabilirdiniz, 38.200 TL ise cebinizde kalırdı.
- 2022’de ise sadece 1 adet daire alabilmeniz için 1.280.500 TL’nizin olması gerekirdi, yani 280.500 TL’ye daha ihtiyacınız olurdu.
Şimdi de araba almanın ne kadar zorlaştığına bakalım:
Örnek arabamız Ford Fiesta olsun:
- 2012’de sıfır model Fiesta’nın ortalama fiyatı 35.000 TL’ydi. 1 milyon ile 28 tane Fiesta alabilirdiniz.
- Şimdiyse sıfır model Fiesta’nın ortalama fiyatı 500.000 TL. Artık yalnızca 2 adet alabilirsiniz. 28 neredeee, 2 nerede!
Bir de dolar ve altına karşı 1 milyonun ne kadar küçüldüğünü inceleyelim:
- 2012’de doların yıllık ortalaması 1,85 TL’ydi. 1 milyon ile 540.540 dolar alabilirdiniz.
- 2022 Haziran’ında dolar 17,25 TL’ye kadar yükseldi.
1 milyon ile artık yalnızca 57.971 dolar alabilmeniz mümkün. 10 yıl önce 1 milyon ile 540.540 dolar almış olsaydınız bugün 9.324.315 TL’niz olurdu.
- Altının gramı ise o yıl 97.5 TL’ydi, şimdiyse 1011 TL. 1 milyon ile 10.256 gram altın alabilirdiniz fakat artık aynı parayla yalnızca 989 gram alabilirsiniz. Eğer 10 yıl önce 1 milyonun tamamıyla altın alsaydınız şimdi 10.368.816 TL’niz olurdu.
Özetle; yarışmadaki ödül, yani Türk Lirası artık eskisi kadar değerli değil. Ancak sadece 1 milyonluk ödülden yola çıkarak alım gücü kıyaslaması yapmak sağlıklı bir sonuç vermeyecektir.
Asgari ücret artışını da hesaba katarak yeni bir hesaplama yapalım:
- 10 yıl önce asgari ücret 739,80 TL’ydi, şimdiyse 4253 TL.
- Dolar bazında ise 399,9 dolardan 246,5 dolara düştü.
- Bir aylık maaşla 7,5 gram altın alınabiliyorken şimdiyse 4,2 gram altın alınabiliyor.
- 2012’de ortalama bir dairenin değeri 216 adet asgari ücret yapıyordu, şimdi 301 adet asgari ücrete eşdeğer.
- 2012’de 47,3 adet asgari ücretle Ford Fiesta alabilirdiniz ancak şimdi 117,5 adet asgari ücret gerekiyor.
Belki de yarışmanın adı artık “Kim 10 Milyon İster?” olarak değiştirilmeli.
Çünkü dönemin 125.000 TL’siyle bugünün 1 milyonunun alım gücü aynı. Bir bakıma artık 125.000 TL’ye ulaşmak için daha fazla soru bilmeniz gerekiyor. “Daha fazlalar” sadece yarışmada değil günlük hayatınızda da arttı. Daha fazla çalışmanız gerekiyor, daha fazla vakit harcamanız gerekiyor, hayallerinizden daha fazla vazgeçmeniz gerekiyor!