Sigortacılık Kanunu’na atıfta bulunan yönetmelik, sigortacılık faaliyeti ile bu kapsama girmeyen işlerin sınırlarının tespiti, tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmeleri, tarafların karşı karşıya gelmeden akdettikleri sigorta sözleşmeleri ile mal ve hizmet satışıyla bağlantılı sunulan sigortalara ilişkin usul ve esasları belirliyor.
Yönetmeliğe göre, sigorta şirketleri, sigortacılık işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan işler dışında başka işle ilgilenemeyecek. Sigorta şirketleri ile sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri, reasürans sözleşmeleri hariç risk taşıma ve riziko gerçekleştiğinde tazminat ödeme borcunu başkasına devredemeyecek.
Bedeni veya fikri insan emeği olan ve belli bir ücret karşılığında iş görmeyi amaçlayan sözleşmeler, sigorta sözleşmesi ve bu kapsamda yapılan faaliyetler, sigortacılık faaliyetinden sayılmayacak. Öte yandan ihtiyari garanti kapsamında verilen taahhütler bir bedel karşılığında yapılsa bile sigorta sözleşmesi olarak kabul edilmeyecek.
Türk Ticaret Kanunu kapsamında teminat verilmesine yönelik faaliyetler, “sigortacılık faaliyeti” olarak kabul edilecek.
Tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmeleri
Yönetmelik ile belli bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde sigorta ettiren, hiçbir şekilde tüketiciye sigorta teminatının kendisi tarafından verildiğini gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunamayacak. Tüketiciyle yaptığı sözleşmede de bu yönde ifadelere yer veremeyecek.
Belli bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde, sigorta ettiren, yaptığı sözleşme karşılığında sigorta şirketinden ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketinden ücret, komisyon veya benzeri menfaat temin edemeyecek. Ayrıca, bu şirketler ile arasındaki herhangi bir hukuki ilişki nedeniyle, sigorta şirketine ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketine prim geliri sağlamak amacıyla tüketici lehine sigorta sözleşmesi akdedilemeyecek.
Sigorta sözleşmelerinin bir hizmet paketi içerisinde sigortalıya hediye edilmesi halinde ise söz konusu sigorta ürününün prim tutarı herhangi bir ad altında doğrudan ya da dolaylı olarak tüketiciden tahsil edilemeyecek.
Bu primin herhangi bir ad altında tahsil edilmesi yetkisiz aracılık faaliyeti olarak kabul edilecek.
Mesafeli akdedilen sigorta sözleşmeleri
Uzaktan iletişim aracı vasıtasıyla mesafeli sigorta sözleşmesi akdeden ya da akdedilmesine aracılık eden yetkili kuruluşların, gerekli ve yeterli organizasyon ile teknik alt yapıya sahip bulunması zorunlu olacak.
Mesafeli akdedilen sigorta sözleşmelerinde de poliçe verme yükümlülüğü devam edecek. Bu kapsamda kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla poliçe verilebilecek.
Yetkili kuruluşların kendi elektronik ticaret ortamları hariç, mal ve hizmet pazarlaması veya satışı yapılan elektronik ticaret ortamlarında, sigorta şirketi ile sigorta teminatı veren emeklilik şirketlerinin ürün ve faaliyetleri satışa sunulamayacak. Bununla birlikte, yetkili kuruluşlar bu alanlara reklam ve ilan verebilecek.
Sigortalının uzaktan iletişim aracını bizzat kullanarak mesafeli sigorta sözleşmesi akdetmesi gerekecek. Yetkili kuruluş haricindeki gerçek ve tüzel kişilere ait işyerlerinde, teknik personel olmayan kişilerce uzaktan iletişim aracı kullanılarak sigorta sözleşmesi akdedilmesine aracılık edilemeyecek.
Bu hükme aykırı davranılması ise yetkisiz aracılık faaliyeti olarak kabul edilip cezai yaptırıma tabi tutulacak.
Mal ve hizmet satışı ile bağlantılı olarak sunulan sigortalar
Yönetmelik kapsamında bilgisayar, tablet, cep telefonu ve beyaz eşya gibi cihazların satışına bağlı olarak elektronik cihaz, makine kırılması ve hırsızlık sigortası belli şartlarda sunulabilecek.
Söz konusu sigortaların sunulması için, sigortanın satılan mal veya hizmetin tamamlayıcısı olması ve cihazlarla birlikte veya satıştan sonra aynı cihazla bağlantılı olarak alınması gerekecek.
Sigortaya ilişkin yıllık primin, 3 bin liranın Tüketici Fiyat Endeksinin her yıl sonunda bir önceki yılın aralık ayına göre değişimi dikkate alınarak arttırılması ile hesaplanacak tutarı geçmemesi ve uzatılmış garanti teminatı verilen sigortalar hariç teminat süresinin azami 2 yıl olması durumlarında da bu sigortalar sunulabilecek.
Seyahat bileti alım işlemlerinde bilet satışıyla birlikte veya satıştan sonra aynı biletle bağlantılı olmak kaydıyla seyahatle ilgili risklere ilişkin sigorta, yolcu taşımacılığı hizmeti sunanların kendi internet sayfası ya da mobil uygulaması üzerinden sunulabilecek.
Sigorta teminatının, sigorta şirketi veya sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri haricindekiler tarafından verildiğini gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunulamayacak. Sigorta sözleşmesinin yapılmasına dayanak teşkil eden sözleşmede bu yönde ifadelere yer verilemeyecek.
Sigortanın mağazada sunulması halinde, müşteri tarafından görülebilecek yerlere konulacak görsellerle, elektronik ticaret ortamında sunulması halinde ise müşterinin erişebileceği bağlantı üzerinden; “Sigorta teminatının hangi sigorta şirketi ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından verildiği”, “Sigortanın konusu ve kapsamı ile rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta tazminatının, riski üstlenen sigorta şirketi ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından sigortacılık mevzuatı uyarınca ödeneceği”, “Sunulan sigortaya ilişkin ilave bilgilere nereden ulaşılacağı” hakkında açıklamalara yer verilecek.
Öte yandan mal ve hizmet satışıyla bağlantılı sigorta sunanlara ödenecek hizmet bedeli primle bağlantılı olamayacak.
Bu arada ilgili yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile “Sigortacılık Kapsamında Değerlendirilecek Faaliyetlere, Tüketici Lehine Yapılan Sigorta Sözleşmeleri ile Mesafeli Akdedilen Sigorta Sözleşmelerine İlişkin Yönetmelik” de yürürlükten kaldırıldı. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik kapsamında yürütülen iş süreçleri, 1 Eylül 2021’e kadar yeni yönetmelikle uyumlu hale getirilecek.