Osmanlı döneminde Arife günü sarayda düzenlenen bayram merasiminde padişahların kullandığı “Arife Tahtı” Topkapı Sarayı Revan Köşkü’nde sergileniyor. Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı sarayın koleksiyonları arasında özel yeri bulunan “merasim tahtları”, dönemin zevk ve estetiğini yansıtan zarafet ve işlevleriyle saray törenlerinin temelini oluşturuyordu.
Bu tahtlar arasında, padişahların bayramlardan bir gün önce saraydaki merasimlerde kullandığı “Arife Tahtı” da yer alıyor. Taht, 1603-1617 yılları arasında Sultanahmet Camisi’nin mimarı ve sedef ustası Mimarbaşı Sedefkar Mehmed Ağa tarafından Sultan 1. Ahmed için tasarlandı.
17. yüzyılın Osmanlı ahşap, sedef ve bağa işçiliğinin önemli bir örneği olarak gösterilen taht, sarayın 4. avlusundaki Revan Köşkü’nde ziyaret edilebiliyor.
PADİŞAH BU TAHTA OTURUP SARAY AHALİSİ VE ENDERUNLULAR İLE BAYRAMLAŞIYORDU
Padişah bu tahta oturup saray ahalisi ve Enderunlular ile bayramlaşıyordu
Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar İdaresi Topkapı Sarayı Daire Başkanı İlhan Kocaman, “Arife Tahtı”nın sergilenmesine ilişkin basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Osmanlı’da iki önemli bayram olduğunu, bunlardan birinin Kurban Bayramı diğerinin de Ramazan Bayramı olduğunu belirtti.
Bayramların, bir gün önceden, Arife günü başladığını aktaran Kocaman, “Padişah öğle namazını Ağlar Camisi’nde kıldıktan sonra, ‘Arife Tahtı’ dediğimiz taht arz odasının önüne konurdu. İkindi namazından çıktıktan sonra padişah bu tahta gelip otururdu. Saray ahalisi ve Enderunlular ile bayramlaşmasını gerçekleştirirdi. Bu program akşam namazına kadar sürerdi.” bilgisini verdi.
Padişahın bayram namazını Ayasofya ya da Sultanahmet camilerine giderek kıldığına işaret eden Kocaman, namazın ardından “Altın Taht” veya “Bayram Tahtı” denilen cülus tahtının, Babüssaade önüne konulduğunu ve resmi bayramlaşmanın burada gerçekleştiğini ifade etti.
İlhan Kocaman, tahtın özelliklerini ise şöyle anlattı “Arife tahtının ahşabı cevizdendir. Üzeri sedef ve bağa ile kaplanmıştır. 1. Ahmed döneminin ser mimarı ve aynı zamanda Sultanahmet Camisi’nin mimarı olan Mimar Mehmet Ağa tarafından yapılmıştır. Kenarlarında iki tepeliği vardır. Bunlar altın ve zümrüttendir. Üst kısmında bulunan fener şeklindeki yapısı ise yakut ve zümrütten oluşmaktadır.”
Topkapı Sarayı’nda Arife Tahtı ile birlikte 5 taht bulunduğunu dile getiren Kocaman,
aslında bu tahtın Hazine Köşkü olarak da bilinen Fatih Köşkü’nde sergilendiğini fakat o köşkün uzun zamandır restorasyonda olduğunu, bu nedenle ziyaretçilerin görmesi amacıyla tahtın Topkapı Sarayı Revan Köşkü’nde sergilenmeye başlandığını kaydetti.
İlhan Kocaman, Arife Tahtı’nın Fatih Köşkü tamamlanıncaya kadar burada yer alacağını sözlerine ekledi.