İmar Barışı düzenlenmesi kapsamında 81 ilde başlatılan denetimler sonucu, mevzuata aykırı başvurular hakkında belge iptalleri ve yıkımlar başladı. İmar Barışı amacıyla yaklaşık 10 milyon yapı için başvuru yapılmıştı. Bu başvuruların yaklaşık 2.5 milyonunun iptal edilmesi bekleniyor. Yapı Kayıt Belgesi iptal edilen yapılar, kaçak yapı statüsüne girdiğinden ilgili yapılar yıkım ve para cezasıyla da karşı karşıya kalacak.
İptalden sonra vatandaşı nasıl bir süreç bekliyor?
Yapı Kayıt Belgesi’nin iptaline ilişkin verilen karar bir idari işlem olup, bu karara karşı ilgili valiliğin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi nezdinde iptal davası açılabiliyor. Böyle bir kararı tebliğ alan Yapı Kayıt Belgesi sahibinin 60 gün içinde dava açması gerekiyor.
Bu kapsamda 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için verilen Yapı Kayıt Belgeleri’nin iptali İmar Kanunu’nda öngörülen açık istisnalar dışında mümkün değil. Bu istisnaların neler olduğu 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16. maddesinde ve bu maddenin uygulamasını düzenleyen ‘Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslara İlişkin Tebliğ’de açıkça saylıyor.
İptal edilemeyecek Yapı Kayıt Belgeleri
Örneğin ‘sit’ alanlarında bulunan yapılara ilişkin iptallerin gerçekleşmesi durumunda, bu husus İmar Kanunu’nda istisna olarak sayılan alanlardan olmadığından, ilgili idarenin verdiği karara karşı yargı yoluna başvurulduğunda iptal kararı ortadan kaldırılabiliyor. Diğer çok karşılaşılan husus ise, inşaat halindeki yapılarda 31/12/2017 tarihi itibari ile bitmiş olan kısımları ile ilgili verilen Yapı Kayıt Belgeleri’nin, eksik inşaat işlerinin tamamlanması kapsamındaki inşaat faaliyetleri nedeniyle iptal edilmesi halidir. Oysa bu tarihten sonra yapılmış bir kısım varsa yapının tamamı için değil sadece ilave ruhsatsız kısım iptal ve dolayısıyla yıkım ve para cezası verilebilir.
Yıkım ve para cezası da kaldırılabilir
İmar Hukuku Uzmanı Av. Gökhan Bilgin, idarenin verdiği Yapı Kayıt Belgesi’nin iptali kararının kaldırılması halinde, Yapı Kayıt Belgesi’nin hukuki geçerliliğinin devam edeceğini ve ilgili yapının iskanlı bir yapı ile aynı statüye kavuşacağını ve varsa yıkım ve para cezası kararlarının kaldırılacağını belirtti.