Ülke genelinde 6.7 milyon riskli yapının yenilenmesi için çalışmalar devam ediyor. Yılda 300 bin konutun dönüşümünü hedefleyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte önemli bir düzenlemeyi hayata geçirecek. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, riskli evlerde yaşayan vatandaşa sağlanan faiz destekli kredinin üst limitini arttıracak bir çalışma yaptıklarını açıkladı.
ÜST LİMİT ARTIYOR
Türkiye’nin deprem gerçeğinden hareketle bundan sonraki süreçte daha çok kentsel dönüşüme enerji harcayacaklarını belirten Bakan Kurum, “Kentsel dönüşüm projelerinde sosyal konut anlayışıyla; düşük faizle, belki TÜFE’ye endeksli uzun vadeli ödemeli, yerinde dönüşüm sağlayacağız” dedi. Bakanlığın, riskli yapı ve riskli alanda yer alan evlerin dönüşümü kapsamında faiz desteği sağladığı ‘Kentsel Dönüşüm Kredisi’nde’ üst limiti 125 bin TL’den 200 bin TL’ye çıkaracak bir çalışma yürüttüğünü anlatan Kurum, “Bugün dönüşüm kapsamında 200-250 bin liraya hemen hemen bir ev yapılabiliyor. Dolayısıyla uygun şartlarda kredi verilecek adımı attık. Hazine ve Maliye Bakanımızla yaptığımız görüşme çerçevesinde onu çıkarmış olacağız” değerlendirmesini yaptı. Bakanlık, mevcutta bankalarla yaptığı anlaşmalar çerçevesinde kentsel dönüşüm kredisi kullanacak vatandaşlara konutta yıllık yüzde 4 faiz desteği sağlarken, 120 aya varan uzun vadeli geri ödeme imkânı da sunuyor.
15.5 MİLYAR KAYNAK
Arnavutluk’a TOKİ eliyle yapılacak hibe konutların temel atma töreni için bir araya geldiğimiz Bakan Kurum, ülke genelinde yapılan çalışmalar hakkında da bilgi verdi. Dönüşüm kapsamında hak sahiplerine kira yardımı, faiz desteği, vergi, harç ve ücret muafiyetleri sağlandığını belirten Bakan Kurum, “Özellikle ada bazlı yapılaşmayı ve yatay mimariyi esas alan projeleri hibe desteklerimizle, kredi faiz indirimleriyle, altyapı yatırımlarımızla, yeri geldiğinde projeleri bizzat hazırlayarak, uzun vadeli ödeme kolaylıkları sağlayarak, hatta belediyelerin borçlarını erteleyerek belediyelerimizin yanında oluyoruz. Türkiye genelinde toplamda 4 milyar 370 milyon TL kira yardımı yaptık. Hak sahiplerine 145 milyon TL kredi faiz desteği verdik. Noter harcı, tapu harcı, damga vergisi gibi vergi harç ve ücretlerden muafiyet de sağladık, sağlıyoruz. Toplam 15.5 milyar TL kaynak kullandık” şeklinde konuştu.
TOKİ’DEN DOĞRU ÖRNEKLER
Türkiye’de 1.5 milyonu acil dönüşmesi gereken 6.7 milyon riskli konut olduğunu söyleyen Bakan Kurum, “2012’den bu yana 1.5 milyon konutun dönüşümünü tamamladık. Şu anda, ülke genelinde, sahada yatırım değeri 81 milyar TL olan 272 bin 261 sosyal konut ve kentsel dönüşüm konutumuzun inşası devam ediyor. 2021’de bedeli 25 milyar lira olan 80 bin konutluk kentsel dönüşüm ve sosyal konut projemize başlayacağız” dedi. TOKİ ve Emlak Konut GYO’nun dönüşüme ağırlık vereceğini belirten Kurum, “Kentsel dönüşüm ve diğer projelerde TOKİ, halk ekmek fabrikasıdır. TOKİ, doğru örnekleri yapacak ve piyasadaki hareketi yönlendirecek kabiliyete hazır. Emlak Konut orta gelir ve üstüne hitap eden projelerde bunu yapacak. TOKİ de alt gelir ve dönüşüm projelerinde bu örneklerin sayısını arttıracak” diye konuştu.
FİKİRTEPE’YE YENİ TASARIM
İstanbul Fikirtepe’de birçok kentsel dönüşüm projesi firmaların finansal problemleri nedeniyle yarım kaldı. Vatandaşların mağduriyetini sonlandıracak adımların atıldığını belirten Bakan Kurum, “60 bin vatandaşımızı ilgilendiren Yeni Fikirtepe Projesi’ni hayata geçireceğiz. Altyapılarıyla beraber yatırım değeri 5 milyar lira olan 15 bin konutun inşasına başlıyoruz. Emlak Konut GYO projelerin yeni tasarımı için çalışmalara başladı. Tek elden bir proje çalışması yapılacak” dedi.
İSTANBUL’UN YÜKÜ HAFİFLEMELİ
İstanbul’un yükünün hafifletilmesi gerektiğini belirten Bakan Kurum, “Şehirlere üniversite, hastane iş imkanı gidince ve insanların hayat kalitesini arttıran projeler yapılınca İstanbul’a göç yavaşlıyor. Bizim hedefimiz bu. Şehirlerin ihtiyacı ve vatandaşın talebine göre her ile farklı yatırımlar yapıyoruz. Şehir hastaneleri, üniversiteler, sanayi bölgeleri yatırımları, millet bahçeleri ve sosyal konutlar ile önemli bir gelişme de sağladık ” dedi. Kırsala dönmek isteyenler için Anadolu’da Tarımköy ve ahır projeleri hayata geçirdiklerini söyleyen Kurum, “45 ayrı projede 7 bin Tarımköy konutunun yapımını tamamladık. Elazığ’da 1.515, Malatya’da 654 Tarımköy tipi konut ve ahır projesinin çalışmalarını yürütüyoruz” diye konuştu.
NE YAPSAM SATARIM DÖNEMİ GERİDE KALDI
Pandemi ve iklim değişikliğinin etkisiyle konutta tercihlerin değiştiğine dikkat çeken Bakan Kurum, “İnsan ve doğa merkezli projelerin geliştirilmesi öne çıkacak. İklim değişikliğinin etkisiyle insanlar çevre sertifikası olan evleri tercih edecek. Geri dönüşümden oluşmuş parke, boya, kapı öne çıkacak. Teras, balkon ve bahçe daha önemli hale gelirken insanlar küçük de olsa ailesi için tarım yapacağı alanlar talep edecek. Lüks sosyal tesislerin yerini yeni dönemde bu talepler alacak. Talep bu yönde gelişeceği için üretim de öyle olacak. ‘Ortaya bi bahçe etrafına bloklar yapıp satayım’ dönemi bitti” şeklinde konuştu.