Küresel salgın koronavirüse rağmen yılın ilk 10 ayında konut satışı geçen yılı geçti. Ocak-ekim döneminde satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 artarak 1 milyon 280 bin 852’ye ulaştı. Türkiye genelinde geçen yıl toplam 1 milyon 348 bin 729 konut satılmıştı. Yılın kalan 2 ayıyla birlikte 2019’un üzerinde satış yapılacağı belli oldu. Hatta 2020 yılında konutta tüm zamanların rekoru kırılabilir. Tarihi rekor olan 2017’deki 1 milyon 409 bin 314 konutun geçilmesi için iki ayda 128 bin 462 rakamının aşılması gerekiyor.
2 AYDIR GERİLEME VAR
Yıl genelinde olumlu bir tablo olsa da konut kredi faizlerindeki artış nedeniyle eylülde başlayan gerileme ekim ayında da devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ekim ayında ülke genelinde satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 12.5, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 16.3 azaldı. Ekimde 119 bin 574 kişi ev sahibi oldu.
Koronavirüsün etkisiyle nisan ve mayıs aylarında dip yapan konut satışları, haziran ayında kamu bankalarının konut kredi faizini sıfır konutta 0.64, ikinci elde 0.74’e kadar çekmesiyle yükselişe geçmişti. Haziran ayında 190 bine ulaşan aylık satış, temmuzda 229 binle tarihi rekor kırmış, ağustos ayında da 170 bin 408 satışla tüm zamanların en yüksek ağustos ayı satışı gerçekleşmişti. Kamu bankalarının kampanyası ağustos itibarıyla sona erince gerileme başladı. Eylülde konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.9 düşmüş 136 bin 744’e gerilemişti. Bu düşüş ekimde de devam etti ve son 5 ayın en düşük rakamı gerçekleşti.
YÜKSEK FAİZ ETKİSİ
Kredi faizindeki artışın etkisiyle ekim ayında banka kredili konut satışı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 49.3 azalarak 25 bin 566’ya düştü. Toplam konut satışları içinde kredili satışların payı yüzde 21.4 olarak belirlendi. Peşin ya da senet gibi diğer konut satışları ekimde yıllık bazda yüzde 1.7 artışla 94 bin 8 adet olarak tespit edildi. 10 aylık toplam kredili satış ise yüzde 124.2 artarak 534 bin 246’ya ulaştı.
2. EL KONUT ÖNDE
Birinci el ve ikinci el ayrımına baktığımızda da vatandaşın tercihi ağırlıklı olarak 2. elden yana oldu. Sıfır konut satışı ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 26.3 azalarak 36 bin 976 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 30.9’da kaldı. İkinci el konut satışları ekimde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 10.8 azalış göstererek 82 bin 598 olarak gerçekleşti.
10 BİN KİŞİ İNDİRİME KOŞTU
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın (TOKİ), borcunu erken ödeyip tapusuna hemen sahip olmak isteyen konut ve iş yeri alıcıları için düzenlediği indirim kampanyasından şimdiye kadar 9 bin 972 kişi yararlandı. AA muhabirinin TOKİ’den aldığı bilgiye göre, Başkanlık, borcunu erken kapatmak isteyen konut ve iş yeri alıcılarına yönelik, geri ödemeleri devam eden gayrimenkuller için 21 Ekim’de bu yılın ikinci yüzde 20 indirim kampanyasını başlattı. Kampanyadan şimdiye kadar 9 bin 972 kişi yararlandı. Vatandaşların 8 bin 745’i borçlarının tamamını kapatarak tapularını almaya hak kazandı. Bütün borç bakiyesini kapatamayacak vatandaşların da başvuruda bulunabildiği kampanya kapsamında, borç bakiyesinin yüzde 25’inden az olmamak şartıyla yapılan peşin ödemelerde indirimden faydalanılabiliyor. Bu kapsamda borcunun tamamını kapatamayan 1227 konut ve iş yeri alıcısı da yaptıkları peşin ödemelerle yüzde 20 indirimden yararlandı.
SON BAŞVURU 19 KASIM
Kampanyaya katılmak isteyenler 19 Kasım gününe kadar ilgili bankaya başvuruda bulunabilecek. Kampanya şartlarına göre, indirim uygulaması kapsamına alınan projelerdeki konut ve iş yeri alıcılarının, başvuru tarihi itibarıyla TOKİ’ye ödemekle yükümlü oldukları aidat ve herhangi bir borcunun bulunmaması gerekiyor. Kampanyadan, satışları 2019 yılı haziran ayının sonuna kadar gerçekleştirilmiş ve geri ödeme taksitleri en geç 2019 haziran sonu itibarıyla başlamış konut ve iş yerleri alıcıları yararlanabilecek. Taksit sayısı 12 ay ve daha az kalan projeler ise indirim kampanyasından yararlanamayacak.
YABANCIYA SATIŞ YÜZDE 23 ARTTI
Yabancılara konut satışı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23.1 artarak 5 bin 258 oldu. Bu alanda ilk sırada 2 bin 458 konutla İstanbul bulunurken, bu ili 928 satışla Antalya, 347 satışla Ankara, 187 satışla Yalova ve 186 konut satışıyla Bursa izledi. Ocak-ekim döneminde yabancılara yapılan konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13.2 azalarak 31 bin 423 oldu. Yabancıya satışta ilk 3’te Irak, İran ve Rus vatandaşları yer alıyor. Üç aydır yükselen yabancılara konut satışları, yılın kalan iki ayına ilişkin olumlu beklentileri de güçlendirdi.