Gayrimenkul alım satımında en çok korkulan durumlardan biri, tapu devrinden sonra ortaya çıkan gizli borçlardır. Krediyle alınan evlerde ipotek, geçmiş dönem aidat borçları veya belediye vergi borçları gibi kalemler, yeni ev sahibinin başını ağrıtabilir.
Peki bu borçlardan kim sorumlu olur? Alıcı mı, eski malik mi?
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Turyap Onursal Başkanı Azmi Zeki Sarıbay, ev satın alacak vatandaşlara net uyarılarda bulundu:
“Bir taşınmazın sadece tapusuna değil, geçmişine de bakın. Aidat, vergi, DASK ve yapı kullanım izin belgeleri tam olmayan mülkler, ileride ciddi sorunlar doğurabilir.”
Sarıbay’a göre birçok kişi, gayrimenkul işlemlerinde tapuda gözüken borçsuzluk ifadesine güvenip tüm araştırmayı yüzeysel yapıyor. Oysa bazı borç türleri tapuya işlenmediği için, alıcı evi devraldıktan sonra bu borçlarla karşı karşıya kalabiliyor.
Tapuda Görünmeyen Borçlar Nelerdir?
Tapu sicilinde yalnızca taşınmazın ayni hakları yer alır. Yani ipotek, haciz veya şerh gibi resmî kayıtlar görünür; fakat site aidatı, elektrik, su veya doğalgaz borcu gibi kalemler tapuda görünmez.
Azmi Zeki Sarıbay bu konuda şöyle diyor:
“Birçok alıcı, tapu temiz çıktı diye sevinir ama bina yönetiminden veya belediyeden geçmiş borç sorgulaması yapmaz. Bu durumda ev satıldıktan sonra aidat borcu yeni malike devredilmiş olur. Çünkü Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, taşınmazın yeni sahibi geçmiş aidat borçlarından da sorumlu tutulabilir.”
Bu nedenle Sarıbay, gayrimenkul satın almadan önce site yönetimi, belediye ve vergi dairesi gibi kurumlarla iletişime geçilip “borcu yoktur” belgelerinin alınmasını öneriyor.
İpotek ve Haciz Durumlarına Dikkat
Ev krediyle alındıysa üzerinde ipotek şerhi bulunabilir. Bu durumda ipoteğin kaldırılması, satıştan önce tamamlanmalıdır.
“Alıcılar mutlaka tapu müdürlüğünden güncel ‘tapu takyidat belgesi’ almalıdır,” diyen Sarıbay, “Bu belge taşınmazın üzerinde ipotek, haciz veya dava şerhi olup olmadığını net şekilde gösterir,” ifadelerini kullanıyor.
Hacizli bir taşınmazın satın alınması halinde, yeni malik icra takibine muhatap olabilir. Bu nedenle sadece tapu senedine değil, resmî kayıtların detaylı sorgulanmasına da dikkat edilmelidir.
Belediye ve Vergi Borçlarını Unutmayın
Belediye emlak vergileri, çevre temizlik vergisi ve bina kullanım izinleri de sıkça atlanan konular arasında.
“Belediyeden geçmiş yıllara ait ödenmemiş vergi çıkarsa, bu borç da yeni malik üzerine geçer,” uyarısında bulunan Sarıbay, “Satın alma öncesi mutlaka ilgili belediyeden borcu yoktur yazısı alınmalıdır,” diyor.
Ayrıca iskân belgesi (yapı kullanım izni) olmayan binalarda ileride elektrik, su, doğalgaz bağlantısı veya sigorta işlemlerinde ciddi sorunlar yaşanabiliyor.
Uzman Tavsiyesi: Tapu Öncesi Son Kontrol Listesi
Azmi Zeki Sarıbay, gayrimenkul alıcılarına şu kontrol listesini öneriyor:
-
Tapu takyidat belgesi alın.
-
Site yönetiminden geçmiş aidat borcu sorgulayın.
-
Belediyeden emlak ve çevre vergisi borcunu öğrenin.
-
DASK poliçesi geçerli mi kontrol edin.
-
Yapı kullanım izni (iskân) belgesini inceleyin.
-
Kat irtifakı veya kat mülkiyeti durumunu teyit edin.
-
Gerekirse bir gayrimenkul danışmanına veya eksperine danışın.
“Gayrimenkul alımında detaylar sizi korur. Belgeleri eksiksiz toplayan alıcı, geleceğini güvence altına alır,” diyor Sarıba
Ev satın alırken yalnızca fiyat ve konuma odaklanmak yeterli değildir. Tapuda görünmeyen borçlar, ileride ciddi mali yükler doğurabilir.
Turyap Onursal Başkanı Azmi Zeki Sarıbay, alıcıları bir kez daha uyarıyor:
“Güvenli yatırım, sağlam araştırmayla başlar. Tapu devrinden önce her belgeyi inceleyin, sonra imza atın.”
💬 Siz de gayrimenkul alım satımı sırasında yaşadığınız deneyimleri yorumlarda paylaşabilir veya Emlak Bültenimize abone olarak yeni rehberleri ilk siz öğrenebilirsiniz.
İlhan ÇAMKARA / Emlak Haber Ajansı