Gayrimenkul Girişimcisi ve Mars Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Bucak, piyasada alıcı hareketliliğinin net biçimde gözlemlendiğini ancak aynı oranda üretim artışının henüz gerçekleşmediğini belirtti. “Konut piyasasında canlılık dikkat çekici düzeyde, ancak üretimde aynı ivmenin görülmemesi önümüzdeki dönem için arz-talep dengesini zorlayabilir” diyen Bucak, dengeli üretimin önemine dikkat çekti.
Son iki yıldır üreticilerin öngörülemeyen ekonomik koşullar nedeniyle temkinli davrandığını ifade eden Hakan Bucak, “Temmuz 2024 itibarıyla konut alıcısı bekle-gör pozisyonundan çıktı ve fırsatı değerlendirme motivasyonuyla harekete geçti. Cebinde peşin parayla alım yapabilecek önemli bir kitle de piyasada aktif. Ancak bu alıcı kitlesinin fiyat ve mimari beklentileriyle örtüşen arz oldukça sınırlı. Yeni yapılan projeler, kullanıcı beklentilerine göre değil, daha çok maliyet odaklı planlanıyor ve ‘yeni’ ile ‘az’ olduğu için yüksek fiyatlanıyor. İkinci elde de ederinden fazla fiyatlar isteniyor” diye konuştu.
İHTİYAÇ KADAR ÜRETİM YOK
“Konut alıcısı ve yatırımcısı Temmuz 2024 itibariyle bekle-gör pozisyonundan çıktı, ‘fırsatı kaçırmamalıyım’ diyerek alıma geçti. Konut satışları tam 8 aydır artıyor. Hatta bu yıl tüm zamanların rekoru gelebilir. Ancak aynı canlılık üretimde yok. Konut üreticileri tam anlamıyla frene bastı. Türkiye’de yıllık yeni konut ihtiyacı 750-800 bin seviyesinde. Geçen yıl yaklaşık 758 bin daire için ruhsat verildi. Ancak verilen ruhsatlar hemen inşaatın başlayacağı anlamına gelmiyor, inşaat başlasa da tamamlanma süresi ortalama 2-3 yılı buluyor. Bir de geçen yıllardan gelen eksik üretimler de hesaba katıldığında bu yıl arz konusunda sorun yaşanacağı çok net ortada. Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgesi yani iskân da üretimin ihtiyacın gerisinde kaldığını gösteriyor. Geçen yıl iskân verilen daire sayısı yaklaşık 586 bin oldu.
YILIN İKİNCİ YARISINDA PİYASA HAREKETLENİR
Konut kredi faizinde bir indirim beklentisi olduğunu, bunun da konut satışlarına pozitif etki sağlayacağını söyleyen Hakan Bucak, “Yılın ikinci yarısında piyasa daha çok hareketlenecek ve arz sorunu daha net hissedilecek.” dedi.
Bucak, sözlerine şöyle devam etti: “Piyasada şu anda alıcı bulunuyor. Zaten en kötü dönemde bile alıcı hep var olacak Türkiye’de. Cebinde peşin parasıyla dolaşan alıcı sayısı da çok ama gerek fiyat gerek mimari beklentiler ile örtüşen arz sayısı az. Az olanda bunu fırsat bilerek fiyatı çok yüksekten tutuyor. Yeni daireler alacak insanların beklentisine göre değil maliyet dengesine göre planlanıyor; bir de ‘yeni ve az’ diye çok yüksekten fiyatlanıyor. Eskilerde ederinden fazla istiyor. Buna rağmen satışlar gerçekleşiyor. Piyasada faiz ortamı gayrimenkule alımı daha mantıklı hale getirince, olan arzın hızlıca satılması mümkün. Ancak fırsat bilip fiyat tırmanırsa, faiz sıfır olsa dahi talep ile fiyat buluşmaz.”
YENİ PROJELER UMUT VAADEDİYOR
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği tarafından yapılan beklenti anketine de değinen Hakan Bucak, “Üyelerin yüzde 81’i önümüzdeki 6 ay içinde satış ve inşasına başlayacağı yeni projesi olduğunu belirtiyor. Bu da önümüzdeki dönem için umut veren bir rapor. Eğer alıcı için uygun finansman koşulları sağlanırsa bu durum üreticileri de cesaretlendirir ve şantiyeler hız kazanır.” diye konuştu.