2024 yılı, küresel ısınma konusunda önemli bir dönüm noktası olarak tarihe geçti. Avrupa’nın Copernicus İklim Değişikliği Servisi tarafından yayımlanan verilere göre, 2024 yılı, sanayi öncesi seviyelere kıyasla 1,6 derecelik bir sıcaklık artışıyla kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Bu durum, 2015 Paris İklim Anlaşması‘nda belirlenen 1,5 derece sınırının ilk kez aşılması anlamına geliyor.
Küresel durum ve uzman görüşleri
Copernicus direktörü Carlo Buontempo, bu sıcaklık artışının iklim değişikliğinin hızlanmasına dair önemli bir işaret olduğunu belirterek, “Gördüğümüz ısınmayı açıklamak için metaforlarım tükeniyor” dedi.
2024’te dünya genelinde gözlenen seller, sıcak hava dalgaları ve diğer iklim felaketlerinin, karbondioksit ve metan artışından kaynaklanan iklim değişikliğiyle açıkça bağlantılı olduğu ifade edildi.
Reading Üniversitesi’nden iklim araştırmacısı Patrick McGuire, “1,5 dereceye ulaşmak, yıkıcı bir zincirleme reaksiyonda ilk domino taşının düşmesini izlemek gibi. Daha sıcak bir dünya daha şiddetli fırtınalara, daha uzun kuraklıklara ve daha ölümcül sıcak hava dalgalarına yol açacak” diyerek uyardı.
Türkiye’de durum
Türkiye’de 2024 Aralık ayı sıcaklıkları, 1991-2020 normallerine kıyasla 1,3 derece artışla 6,1 derece olarak ölçüldü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün raporuna göre, Aralık ayının en düşük sıcaklığı -26,8 derece ile Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 26 derece ile İnebolu’da kaydedildi.
Türkiye’nin batı ve güney bölgelerinde sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi dikkat çekerken, diğer bölgelerde normallere yakın değerlere ulaşıldı. Özellikle Edirne, Tekirdağ, Bursa, İzmir ve Muğla gibi illerde sıcaklık artışları belirgin bir şekilde hissedildi.
Küresel ve yerel sonuçlar
2024’te gözlemlenen sıcaklık artışları, küresel ölçekte daha fazla ekstrem hava olayına yol açarken, Türkiye’de de sıcaklık değerlerinin mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi iklim değişikliğinin etkilerini daha net bir şekilde hissettiriyor.