Anlaşmazlık ve uyuşmazlıkların kısa sürede çözümü ve yargının üzerindeki yükün kaldırılması amacıyla devreye giren arabulucular dosya sayısı ile rekor kırdı. Başta kira olmak üzere komşuluk, ortaklığın giderilmesi ve kat mülkiyeti kaynaklı uyuşmazlıkların adresi arabulucu oldu. Geçen yıl 1.6 milyon anlaşmazlık mahkemeye gitmeden arabulucuda çözüldü.
KİRA, İŞ, MİRAS VE MÜLKİYET ANLAŞMAZLIKLARI ÖNE ÇIKTI
Uyuşmazlıkların adliyeler dışında çözümü gayesiyle ortaya çıkan arabuluculuk, yıllar içinde yapılan yasal düzenlemelerle geniş bir uygulama alanı buldu. 2024 yılı rakamları da arabulucuların başarısını ortaya koydu. 2018 yılından itibaren işçi işveren uyuşmazlıkları, ticari sorunlar, tüketici uyuşmazlıkları gibi alanlarda uygulanan arabuluculuk; toplumda en çok yaşanan sorun alanları olan kira, komşuluk, ortaklığın giderilmesi ve kat mülkiyetinden kaynaklanan uyuşmazlıkların da arabuluculuk kapsamına alınmasıyla 2024 yılını çok yüksek bir başvuru ve anlaşma sayısı ile tamamladı.
SON 6 YILDA YAKALANAN BAŞARI
Türkiye Arabulucular ve Arabuluculuk Merkezleri Sözcüsü Arabulucu Dr. Umut Metin, 2024 yılındaki rakamlara dikkat çekerek, “Rakamlar arabuluculuğun ülkemizde benimsendiğini gösteriyor” dedi. Metin şöyle devam etti: “2024 yıl sonu itibariyle ülkemizde bugüne kadar toplam 6.9 milyon arabuluculuk anlaşmasına varıldı. k 2024 yılında arabuluculuk ile varılan anlaşma sayısı 1.6 milyon oldu. 1.6 milyon anlaşma sayısı arabuluculuk için bir rekordur. Her uyuşmazlığın sadece 2 tarafı olduğu var sayılsa en az 3.2 milyon vatandaşın sorunu arabuluculuk ile geride kalmıştır.”
GÖNÜLLÜLÜK DİKKAT ÇEKİYOR
Vatandaşların arabuluculuğu gönüllü tercih ettiğine de işaret eden Umut Metin, “Rakamlara bakıldığında en dikkat çekici yönlerden biri de; ihtiyari (gönüllü) arabuluculuk, yani tarafların hiçbir yasal zorunluluk yokken sorunlarını arabuluculuk ile çözüme ulaşma taleplerinin çok net bir artış gösterdiğidir. İhtiyarı arabuluculukta gelişme çok yüksek. Her yıl bu talep bir önceki yıla göre artış gösteriyor. Bu haliyle, hiçbir zorunluluk yokken insanlarımızın arabuluculuğu tercihi özellikle sevindirici. İhtiyari arabuluculuk sayısı, dava şartı arabuluculuk sayısını 2024 yılı itibarıyla geçti. Bu durum arabuluculuğun toplumca benimsendiğini teyit ediyor” dedi.
ANLAŞMAZLIKLAR İLK 2 TOPLANTIDA TATLIYA BAĞLANIYOR
Umut Metin’in verdiği bilgiye göre; taraflar arabulucu yoluyla ortalama 2 saatte anlaşabilir duruma geliyor. Genelde ilk 1-2 toplantıda anlaşma sağlanıyor. Bir davanın üst mahkeme süreçlerini de düşündüğümüzde 7-8 yıla kadar uzayan davalar görülebiliyor. Yerel mahkemelerde bile davalar maalesef 2-3 yıl içinde sonuçlanamıyor. Davayı bir taraf kazanınca diğer taraf üst mahkemeye taşıyor. Yani süreç uzadıkça uzuyor. Bu haliyle arabuluculuk davaya kıyasla önemli bir zaman kazandırıyor. Bugünkü ekonomik şartlarda zaman çok önemli. Çünkü paranın da bir zaman değeri var.
TİCARİ UYUŞMAZLIKLARIN ADRESİ OLDU
Vatandaşlar gibi şirketlerin de ticari uyuşmazlıklarda adresi arabulucular oldu. Posta Gazetesi’nin haberine göre, arabuluculuğun sorunların hızla çözümünde kilit rol oynadığını belirten Metin, “Sorunu süratle çözmenin ticari yaşamdaki önemi, keza ticari ilişkilerin zedelenmemesi, davalaşmanın ticari yaşamda ilişkilere olumsuz etkisini gözeten iş dünyamız da 2024 yılında arabuluculuğu tercih etti. Ticari uyuşmazlıklarda varılan anlaşma oranı, neredeyse yarı yarıya. Bu durum, vatandaşlarımız gibi Türk iş dünyası tarafından da arabuluculuğun uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak kabullenildiğini teyit etmektedir” diye konuştu.
SİGORTA UYUŞMAZLIKLARI KAPSAMA ALINIYOR
Arabuluculuğun kapsamı bu yıl genişleyecek. 2025 yılı itibarıyla uyuşmazlıkların yoğun yaşandığı sigorta (trafik sigortası, kasko, sağlık sigortası, konut sigortası gibi) uyuşmazlıkları alanında da arabuluculuğun gündeme geleceğini belirten Umut Metin, şunları aktardı: “Yakın zamanda sigorta tahkimi öncesi arabuluculuğun uygulanacağını bu haliyle 2025’in de arabuluculuk ile uyuşmazlıkları daha çok geride bırakacak bir yıl olacağını düşünmekteyiz. Anlaşmama halinde ise sigorta tahkim prosedürü ile sürece devam edilecek. Dünyada ‘med-arb’ olarak bilinen önce arabuluculuk, sonra tahkim şeklindeki bu uygulamanın ülkemizde başarıyla uygulanacağına inanıyorum.”