Yeni bir bilimsel çalışma, 250 milyon yıl önce Dünya’daki yaşamın büyük bir kısmını yok eden Büyük Yok Oluş’un ardındaki sebepleri yeniden değerlendiriyor.
Araştırma, bu kitlesel yok oluşun sadece volkanik patlamalarla değil, aynı zamanda büyük bir su altı olayı ve El Niño’nun etkisiyle gerçekleştiğini ortaya koyuyor.
‘BÜYÜK YOK OLUŞ’UN GERÇEK NEDENLERİ
Yaklaşık 250 milyon yıl önce meydana gelen ve Dünya’daki yaşamın yüzde 90’ını yok eden Büyük Yok Oluş, gezegen tarihindeki en yıkıcı felaketlerden biri olarak biliniyor.
Bu yok oluşun başlıca nedeni olarak volkanik faaliyetler düşünülse de, yeni bir araştırma su altı olaylarının ve El Niño’nun da büyük bir rol oynadığını ortaya koyuyor.
Çin Jeobilimleri Üniversitesi’nden Prof. Yadong Sun, fosillerde bulunan oksijen izotoplarının El Niño’nun bu kitlesel yok oluşta önemli bir rol oynadığını gösterdiğini belirtti. “Çoğu canlı bu koşullara uyum sağlayamadı, ama şans eseri birkaç tür hayatta kaldı, yoksa bugün burada olmazdık” diye konuşan Dr. Sun, El Niño’nun etkilerinin daha önce hafife alındığını vurguladı.
EL NİNO NEDİR?
El Niño, Pasifik Okyanusu’nun ekvator bölgesinde deniz yüzey sıcaklıklarının normalden daha fazla ısınmasıyla ortaya çıkan bir iklim olayıdır. Bu ısınma, dünya genelindeki hava ve iklim koşullarını etkileyebilir ve genellikle 2 ila 7 yılda bir meydana gelir.
El Niño, Güney Amerika’nın batı kıyılarında daha sıcak deniz sularının ortaya çıkmasına ve Güneydoğu Asya ve Avustralya’da daha kuru koşullara yol açabilir.
Bu süreçte, Pasifik Okyanusu’ndaki ticaret rüzgarları zayıflar, bu da deniz yüzeyi sıcaklıklarının yükselmesine neden olur. El Niño’nun sonuçları, dünyanın farklı yerlerinde kuraklık, sel, fırtına gibi hava olaylarıyla kendini gösterebilir.
El Niño’ya karşıt olarak, La Niña denilen ve deniz yüzey sıcaklıklarının normalden daha soğuk olduğu bir süreç de vardır. El Niño ve La Niña olayları, birlikte El Niño-Güney Salınımı (ENSO) adı verilen bir döngünün parçalarıdır ve dünya genelinde hava ve iklim değişimlerine neden olur.
VOLKANİK FAALİYETLER VE İKLİM DEĞİŞKENLİĞİ
University of Bristol’dan Dr. Alexander Farnsworth, büyük yok oluşun sadece küresel ısınmanın bir sonucu olmadığını, aynı zamanda hava ve iklim değişkenliğinin artışıyla da bağlantılı olduğunu belirtti.
Dr. Farnsworth, “Artan sera gazları sadece dünyayı ısıtmakla kalmıyor, aynı zamanda hava ve iklim değişkenliğini artırarak yaşamın hayatta kalmasını zorlaştırıyor” dedi.
Volkanik faaliyetlerin yanı sıra, El Niño’nun da bu dönemde iklimin vahşi ve değişken olmasına neden olduğu, canlıların adaptasyon yeteneğini sınırladığı tespit edildi.
SU ALTI OLAYLARI VE BÜYÜK YOK OLUŞ BAĞLANTISI
Daha önce, Büyük Yok Oluş’un temel nedeni olarak Sibirya Tuzakları’ndaki volkanik faaliyetler gösteriliyordu.
Ancak son araştırmalara göre, deniz seviyesinin altında gerçekleşen büyük bir olay, bu yok oluşun asıl tetikleyicilerinden biri olabilir.
University of Bristol ve Çin Jeobilimleri Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu felaketin su altındaki devasa olaylarla bağlantılı olabileceğini ve küresel iklim değişikliklerine yol açtığını savunuyor.