Birol BOZKURT
Merkez Bankası’nın Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) dönüşüm hedefi verdiği bankalar hedeflerini tutturunca TL mevduat faizlerini düşürmeye başladı.
Bankacılık kaynakları KKM dönüşlerinin yüzde 90’ından fazlasının TL mevduata döndüğünü söylerken kredi talebindeki yavaşlamanın da etkisiyle TL mevduat faizleri uzun bir aranın ardından yeniden düşüşe geçti. Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre 3 ay vadeli TL mevduata 6 Ekim’de ortalama yüzde 45,49 olan TL faiz 13 Ekim’de yüzde 44,62’ye geriledi.
Bankacılık kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre geçtiğimiz hafta cuma günü kamu bankalarında yüzde 41 olan TL mevduat faizleri yüzde 38’e çekildi. Bankacılık kaynakları ayrıca KKM’den TL mevduata dönüşlerde verilen avantajlı faiz oranlarının da ortadan kalktığını söylüyor.
Özel bankalarda ise faiz oranları yüzde 20 ile yüzde 45 arasında değişiyor. TL mevduat faizleri Merkez Bankası’nın sıkı para politikasına döngüsü ile yükselişe geçmişti.
Seçimlerden sonra ekonominin dümenine yeniden Mehmet Şimşek’in geçmesi ve Merkez Bankası Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın getirilmesi ile birlikte politika faizleri yüzde 8,5’tan yüzde 30’a hızlı bir yükseliş yaşamıştı. Bunun neticesinde hem kredi faizleri yüzde 60’ı geçmiş TL mevduat faizleri de yüzde 50’ye yaklaşmıştı. Ancak TL mevduatlarda yaşanan bu yükseliş uzun sürmedi.
Merkez Bankası’nın Perşembe günü vereceği faiz kararı sonrası TL mevduat faizlerinin yeniden artıp artmayacağı merak ediliyor. Ekonomistler Merkez Bankası’ndan 500 baz puanlık faiz artırımı bekliyor. Merkez Bankası bankalara KKM’de gerçek kişi dönüşüm hesaplarından vadeli TL’ye aylık dönüşüm hedefi yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltmişti.
Düzenlemeyle KKM’den TL mevduata geçiş için TL mevduatın vadesi en az 32 gün olarak belirlenmiş, dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme hedefi getirmişti. Merkez Bankası, ayrıca, Türk lirası (TL) mevduatları artıracak, KKM’yi azaltacak düzenleme kararını da açıklamıştı. Buna göre döviz mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranları artırıldı.
Vadesiz, ihbarlı ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 29 oldu. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu. 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı ise yüzde 19 oldu. Bankacılık kaynakları bu düzenlemeler sonrası bankaların birçoğunun hedefleri tutturduğuna ve kredi talebindeki azalmanın da etkisiyle TL mevduat faizlerini indirmeye başladığını söylüyor.
TL mevduat hesapları yükselişte
Merkez Bankası verilerine göre bankacılık sektöründe ki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 13 Ekim ile biten haftada 230 milyar 663 milyon 542 bin lira artarak 14 trilyon 23 milyar 979 milyon 155 bin liraya yükseldi.
Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 2,4 artışla 8 trilyon 6 milyar 660 milyon 139 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 1,4 artarak 5 trilyon 410 milyar 571 milyon 632 bin lira oldu. Bankalarda bulunan toplam YP mevduatı, geçen hafta 206 milyar 110 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, bu tutarın 173 milyar 163 milyon doları yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarında toplandı.
TCMB’den 500 baz puan faiz artırımı bekleniyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan başkanlığında 26 Ekim Perşembe günü toplanacak. Aynı gün saat 14.00’te faiz kararı açıklanacak. Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında politika faizi 500 baz puan artırılarak yüzde 25,00’ten yüzde 30’a yükseltilmişti.
TCMB’nin Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik 19 ekonomistin katılımıyla hazırlanan beklenti anketinde 500 baz puanlık faiz artırımı bekleniyor. Anket sonuçlarına göre, 250 ila 500 baz puanlık bir artırım öngören ekonomistlerin politika faizi beklentileri yüzde 32,50 ile yüzde 35 arasına yer aldı. Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 40 oldu.