Ciner Grubu tarafından afetzedelere destek amacıyla yapılan 100 konutluk kalıcı prefabrik evlerin yanında Habertürk’ten Kemal Öztürk’ün sorularını yanıtlayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, önemli açıklamalarda bulundu.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yerlerini terk etmek zorunda kalanların sayısına ilişkin Özhaseki, şunları söyledi:
“Devlete müracaat ederek ‘Ben bir çadır istiyorum, konteyner kente gideceğim veya yurtlarda kalabilirim’ diyen insanların sayısı 1 milyon 903 bin. Şu anda çadırlarımızda kalan insan sayımız da 55 bin civarında. En az grup burada. Bir taraftan konteyner kentler yapılıyor, oraya yavaş yavaş taşınıyor, sayı gitgide eksiliyor. Türkiye genelinde 312 konteyner kent kurulmuş. Bu 312 konteyner kentte 467 bin kişi var. Yurtlarda, sosyal tesislerde, otellerde kalanlar ise 79 bin. Bunlar şu andaki sayılar.”
Şehirlerde devam eden enkaz kaldırma çalışmaları ve bu işlemler sırasında oluşan aşırı toz şikayetlerine değinen Özhaseki, ağır hasarlı binaların yıkımının devam ettiğini, şehirlerde yıkım işlemlerinin yüzde 20-25’lerde olduğunu ve 2-3 ay daha bu işin süreceğini belirtti.
Enkaz kaldırma ve yıkım işlemleri konusunda daha önce yapılan ihalelerde, “Yerinde ayrıştırılsın” denildiğini dile getiren Özhaseki, “Asbestli boruların olduğu bir ortamda tehlikeli bir durum bu. Şehir içine adeta zehir saçıyor. Şartnameleri değiştirip deponi alanlarında bunların yapılmasını, oraya kadar bir an önce taşınmasını, gerekirse şartnamelerde birtakım ek değişikliklerle revize yapılarak işin hızlandırılmasını arkadaşlara talimat verdik.” ifadesini kullandı.
Özhaseki, 180 bin deprem konutu ihalesinin yapıldığını, inşaatların yüzde 90-95 civarında devam ettiğini anlattı ve “Başlayanlar bir yıl içinde bitecek. 319 bin konuta çıkaracağız.” diye konuştu.
Yerinde dönüşüm formülü de geliştirdiklerini belirten Özhaseki, “Yıkılan evin zemininde bir sorun yoksa yerinde dönüşümüyle ilgili devlet olarak bir destek vereceğiz. 100 metrekarelik bir ev için 500 bin lira hibe, 500 bin lira da kredi veriyoruz.” dedi.
“Zararın yüzde 10’unu veya 15’ini zor karşılıyor”
ÖTV ve KDV zamlarının hatırlatılmasının ardından değerlendirmesi sorulan Özhaseki, şunları kaydetti:
“Hiç kimse zammı keyifle savunamaz. Bu konuda olumlu bir cümle söyleyemez. Karşımıza çıkan hasar belli. Mehmet Bey, özellikle yaptığı sunumda, KDV’ye gelen yüzde 2’lik zam, ÖTV’ye gelen zam, benzin, mazot gibi, Motorlu Taşıtlar Vergisi zamları gibi birtakım zamlardan bahsettiğinde, bizim bahsettiğimiz zararın yüzde 10’unu veya 15’ini zor karşılıyor.”
“Bütçelerimizin tamamını bu tarafa doğru döndüreceğim”
“Hükümetimiz nasıl karşılamayı düşünüyor?” sorusu üzerine Özhaseki, şunları söyledi:
“Burada herkes biraz daha tasarrufa giderek, elindeki imkanları bu yöne sevk ederek yapacak. Bizde Emlak Konut, EmlakBank, İller Bankası, Hazine arazilerinin bulunduğu Milli Emlak var. Bir de kentsel dönüşümün asıl yapıldığı genel müdürlük var. Bunların bütçelerinin tamamını bu tarafa doğru döndüreceğim.
Bir genel müdürlük kuruyorum. O da hazine arazilerinin tamamını tarayacak, daha sonra planlayacak, değerlendirecek, satacak ve bu taraflara doğru aktaracak. Çünkü kamuda hazine arazisi miktarı Batı ülkelerine göre çok yüksek. Orada bir an önce bizim elimizdeki hazine arazilerini planlayarak, son halini vererek dışarıya arz edip ihtiyacı olan insanlara bunu verdiğimizde oradan gelecek geliri buraya göndereceğiz.”
İstanbul’un depreme hazırlığı
Olası İstanbul depremiyle ilgili yapılabileceklerin hızlandırılması gerektiğini aktaran Özhaseki, “Ben birkaç tane proje hazırladım. Önümüzdeki günlerde kabinede İstanbul’un depreme hazırlığıyla ilgili sunum yapacağım. Sonra gelip bunu İstanbul’da bütün paydaşlarla paylaşacağım.” ifadesini kullandı.
İstanbul’da bakanlık olarak tespit ettikleri rezerv alanları bulunduğunu dile getiren Özhaseki, “Rezerv alanda konut üretimine bir an önce başlayacağız.” dedi.